راه شناخت علل الحدیث

یکی از امور مهم در فقه الحدیث، توجه به روایات معلّل و تشخیص آن ها از روایات صحیح است. شناخت روایات معلّل نیاز به اطلاعات دقیق و تخصص لازم در حدیث شناسی دارد، و تنها استادان فن حدیث و خبرگانی که به اسناد و متون روایات آشنایی کامل داشته باشند، از عهده تشخیص روایات معلّل برمی‌آیند. در این مقاله، انواع علل الحدیث و راه شناخت آن‌ها مورد بحث قرار می‌گیرد، و نمونه‌هایی از احادیث معلّل معرفی می‌گردد. امور ذیل از نشانه‌های علت در حدیث است: ۱٫ تفرد راوی در نقل؛ ۲٫ حدیث به ظاهر دارای سند موصول است، ولی پس از تحقیق روشن می‌شود که برخی از افراد سند حذف شده است؛ ۳٫ روایت در ظاهر مرفوع است ولی در واقع موقوف می‌باشد که در قالب مرفوع نقل شده است؛ ۴٫ متن حدیث با متن روایت دیگری مخلوط شده یا سند حدیثی در ضمن سند روایت دیگری آورده شده است؛ ۵٫ راوی در هنگام نقل دچار توهم و تحریف گشته است مثلاً کلمه‌ یا جمله‌ای به روایت افزوده است؛ ۶٫ تقطیع روایت در مواردی که بخش متروک با بخش مذکور دارای پیوند معنایی باشد.

واژه‌های کلیدی: حدیث، روایت، علت و معلّل.
میرجلیلی علی محمد. راه شناخت علل الحدیث. حدیث پژوهی. ۱۳۹۰; ۰ (۶) :۷۹-۱۱۴

URL: http://s-hadith.kashanu.ac.ir/article-۱-۴۰-fa.html