مطالعات متفرقه (خارج از سیر مطالعاتی)
خوشگذرانی و خشونت (از شاه عباس یکم تا شاه سلطان حسین)

چکیده:عصر صفوی از اعصاری است که حدود دو قرن زمینه سازی تاریخی صورت گرفت تا حاکمیت خاندان صفوی اردبیل مسجل گردد، و پس از تثبیت، بیش از دو قرن هم توانست براریکه سلطنت و مذهب تکیه زند. با این وصف، از آن جا که دوران ثبات و سقوط هر سلسله تحت تاثیر مقتضیات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی خاص خود واقع می شود، این سلسله نیز از این قاعده مستثنی نبود. ابتذال و فساد رایج این دوره، از هنگامی آغاز شد که شاه عباس یکم دست شاه زادگان را از امور کشوری کوتاه کرد وآنان را به هم نشینی با اهل حرم سرا سوق داد، رسمی که مورد قبول سلاطین بعدی قرار گرفت و شاهان آخری این سلسله از جمله بی کفایت ترین آنان بودند. طبیعی است افراد وابسته به چنین درباری در اندیشه عیش و کامرانی خود بودند و پیوسته با ایجاد نفاق و چاپلوسی، در راستای منافع خود سیر می کردند. همچنین، در این دوره مجازات های سختی که برای امرا، سرداران و بزرگان اعمال می شد، خود می رساند که دهقانان و رعایای آن زمان چه حال و روزی داشته اند، شاهانی که حتی از کم ترین عطوفت نسبت به فرزندان خود خالی بوده و آنان را به بهانه کوچک ترین لغزشی به دیار عدم می فرستاده اند و یا در دژها با شرایط سخت نگاه می داشتند. مقاله حاضر به بررسی خوشباشی ها و خشونت های دربار در آن عصر می پردازد. |
کلید واژه: شاه عباس، سیاست، خشونت، خوشگذرانی، شاه زادگان
نویسندگان: قائمی جمشید* |