مطالعات متفرقه (خارج از سیر مطالعاتی)
مطالعه تطبیقی آرایش ریش افراد در نقوش برجسته تخت جمشید با توجه به جایگاه اجتماعی
| چکیده:در تاریخ هنر ایران بیشترین آثار نقش برجسته مربوط به دوره هخامنشی می باشد که اساس هنری دوره خود را بیان می کند. نقش برجسته های تخت جمشید جلوه گاه اندیشه هنرمندانی است که پای بند اصول و عقایدی منحصر به خود بودند و از این رو سعی در خلق آثاری داشتند که متناسب با جایگاه طبقاتی جامعه باشد. ظاهرا تمام چهره ها مشابه یکدیگرند اما سازندگان این پیکره ها اندک تفاوتی را ایجاد نموده اند که معیار تشخیص هر یک می باشد. هنرمند هخامنشی تابع رعایت مقررات تعریف شده ای است . تفاوت گروه های منقوش انسانی در تخت جمشید بیانگر آن است که آرایش ریش هم زمان با تغییر جایگاه اجتماعی تغییر می نمود. هنرمند برای خلق چنین آثاری با بازگشت به اصالت های هنری خود و با ترکیبی از واقعیت و نماد، اثری را خلق نموده که با مقایسه گروه های مختلف تعالی هنر را هماهنگ با جایگاه در نظر قابل درک می نماید. پیکر تراش کمال مطلوب هنری را در بالاترین سطح ممکن متعلق به نقوشی دانسته که جایگاه اجتماعی و معنوی بالاتری دارد، از این رو الوهیت اساس هنر مورد بحث است، و آرایش ریش وسیله مناسبی برای رساندن این منظور است زیرا در نزد شرقیان (ایرانیان) نشانه معنویت و عامل مشترک در تمامی نقوش می باشد تا جایگاه مادی و معنوی فرد را نشان دهد. |
| کلید واژه: نقش برجسته، هخامنشی، آرایش، ریش، جایگاه، تخت جمشید |
| نویسندگان: صفی پور اعظم* |
