زمینه‌های معرفتی ورود و گسترش عرفانهای نوظهور
چکیده
پدیده «عرفانهای نوظهور» بیش از دو دهه است که وارد کشور شده و امروزه به عنوان یک مسأله اجتماعی دلمشغولی‌هایی را متوجه کارشناسان این عرصه کرده است. منظور از عرفانهای نوظهور، دسته‌ای از آیین‌ها و جریان‌هایی است که با نام عرفان و با آرم معنویت به کشور ما وارد شده‌اند و ندای حقیقت طلبی سر می‌دهند. در این عرفانها الزاما نزدیکی و محبت خداوند هدف اصلی نبوده است و اهدافی ادعائی مانند عشق، شادی و آرامش جای آن را گرفته است. به عنوان یک محقق اجتماعی این سوال به ذهن می‌رسد که با توجه به پیشینه و غنای دینی و فرهنگی موجود در ایران و همچنین نظام حاکم بر کشور که یک نظام دینی است، چه زمینه‌های معرفتی باعث شده معنویت های کاذب در ایران بروز و ظهور پیدا کنند؟ این مقاله سعی دارد با نگاهی به روند ورود عرفانهای نوظهور به کشور، برخی زمینه‌هایی که باعث ورود و گسترش آنها شده را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد عطش فطری نسبت به معنویت و عدم ارضاء آن، عدم آگاهی از نکات انحرافی موجود در عرفانهای نوظهور، تبلیغ عدم نیاز به شریعت و ترویج اباحی گری در آثار کوئلیو و همچنین پلورالیسم فرهنگی و دینی به عنوان برخی زمینه‌های معرفتی ورود و گسترش اینگونه آثار مطرح می‌باشد.
محمد رضا انواری
کلیدواژه‌ها: عرفانهای نوظهور،عرفانهای کاذب،زمینه‌های معرفتی،پائولو کوئلیو،معنویت.
