مطالعات متفرقه (خارج از سیر مطالعاتی)

معرفی آثار منتشر شده زیدیه

آدرس مقاله در پایگاه مجلات تخصصی نور: هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (از صفحه ۱۶۱ تا ۱۹۸)
معرفی: معرفی آثار منتشر شده زیدیه (۳۸ صفحه)
هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۶۱)


‌ ‌‌‌مـقدمه‌

مذهب زیدیه یکی از شاخه‌های اصلیِ تشیع است که تا زمان ما در‌ کنار‌ اثـناعشریه‌ و اسـماعیلیه هـمچنان به حیات خود (عمدتا در کشور یمن) ادامه می‌دهد. گرایش زیدیه از اولین‌ گرایشات شیعی است کـه در آغاز قرن دوم، فعال شده و در حوزه‌های گوناگونِ‌ اندیشه و عمل، تأثیر گذار‌ بوده‌ و به نـحو غیر قابل انکاری در تـاریخ اسـلام نقشی بزرگ ایفا کرده است. در دوران معاصر نیز شیعیان زیدی برای جهان اسلام به ویژه پیروان مذهب اثناعشریه همچنان حائز اهمیت بسیارند‌. چه، این که علاوه بر اشتراک نظر دو گرایش اثناعشریه و زیـدیه در بسیاری از اعتقادات (همچون عدل الهی، مرجعیت کتاب و عترت، و لزوم تبعیت از خاندان پیامبر اسلام، و امامت آنان)، در بسیاری‌ از‌ نقطه نظرات تاریخی (همچون خلافت بلافصل و حقانیت امام علی و امامت امام حسن و حسین علیهم‌السلام و…)؛ فقهی (هـمچون پذیـرفتن اصل اجتهاد و مسائلی همچون جمع بین نمازها، باز گذاشتن دستها و جهر به بسم‌ الله‌ در نماز، گفتن حیّ علی خیر العمل در اذان و…) و راهبردی (همچون مخالفت و درگیری با جریانهایی همچون وهابیت و سلفی‌گری از یـک سـو، و جریانهای دین‌گریز و دین‌زدا از سوی دیگر)، نقطه نظرات‌ مشترک‌ بسیاری دارند که حتی اشاره به همه آنها از مجال این مقدمه خارج است. بدون تردید، توجه و شناخت نسبت به این سـابقه تـاریخی، میراث مشترک و یکسانیِ بسیاری از دیدگاهها‌، علاوه‌ بر‌

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۶۲)


همه سودمندی‌های دیگر می‌تواند به‌ ما‌ در‌ باز شناختِ معارف امامیه و تعلیمات اهل‌بیت(ع) مدد و یاری رسانَد.(۱) با این همه و در کمال تأسف، این حـوزه تـاکنون نـاشناخته باقی مانده‌ و در‌ این‌ زمینه در جـهان اسـلام و بـه خصوص در مکتب‌ تشیع‌ اثناعشری و مرکزیت آن، جمهوری اسلامی ایران، تحقیقات اندکی به عمل آمده که در خورِ این مهم نبوده است.

در‌ اولین‌ گـام‌ در مـطالعه زیـدیه، دستیابی به منابع (چه تألیفات خود زیدیان‌ و چـه تـألیفاتِ دیگران در باره آنان)، همواره از مشکلات و معضلاتِ پیش رویِ محققان بوده و است. در سال‌های اخیر‌ با‌ تألیف‌ کتاب مؤلفات الزیدیه(۲) بـه وسـیله دانـشمند محترم سید احمد حسینی اشکوری‌، گام‌ ارزشمندی در این راه برداشته شـد و پس از آن، مؤلف و محقق معاصرِ زیدیه، عبدالسلام عباس وجیه‌، أعلام‌ المؤلفین‌ الزیدیه(۳) را به عالَم علم و تحقیق عرضه کرد؛ با ایـن هـمه، فـارغ‌ از‌ نقد‌ این دو اثر و کارهای دیگری که به صورت غیر مستقل، در جـهت مـعرفیِ میراث‌ زیدیه‌ انجام‌ شده است(۴)، همچنان معضل در دسترس

______________________________

۱٫ برخی اشتراکات زیدیه و امامیه و همچنین تاریخ مختصرِ ایـن‌ مـذهب‌ و مـوطن فعلیِ آن؛ یعنی یمن، در مقاله‌ای به همین قلم، منعکس است. بخشی‌ از‌ این‌ نـوشته تـحت عـنوانِ آشنایی با زیدیه در مجله هفت آسمان، سال سوم، شماره ۱۱‌، پاییز‌ ۱۳۸۰ شمسی، به چاپ رسـیده اسـت.

۲٫ مـنشورات مکتبه آیه‌الله العظمی المرعشی النجفی، قم‌، چاپ‌ اول‌، ۱۴۱۳، ۳جلد.

۳٫ مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثـقافیه، عـَمّان، چاپ اول، ۱۴۲۰/۱۹۹۹٫

تعدادی از‌ کتابهای‌ زیدیه به ویژه در سالهای اخیر و به وسیله مؤسسه فرهنگیِ امـام زیـد‌ بـن‌ علی‌(ع)، در (عَمّان)، پایتخت کشور (اُردن) به چاپ رسیده است. گر چه در اغلب متون فارسی‌، ایـن‌ اسـم‌ را به صورت (امان) و با الف می‌نویسند؛ ولی شکل صحیح نوشتاریِ آن‌ (عَمّان‌) با عین مـفتوح و مـیمِ مـشدّد است و این نام نباید با نام کشور (عُمان) با عینِ مضموم‌ و میم‌ غیر مشدد اشـتباه گـرفته شود. (ر.ک: ابوالحسن نجفی، غلط ننویسیم، مرکز نشر دانشگاهی‌، تهران‌، چاپ نهم، ۱۳۷۵ شـمسی).

۴٫ هـمچون کـتابهای:

طبقات‌ الزیدیه‌ الکبری‌، تألیف صارم‌الدین ابراهیم بن قاسم، به کوشش‌ عبدالسلام‌ بن عباس وجیه، مـؤسسه الامـام زیـد بن علی(ع) الثقافیه، عَمّان، چاپ اول، ۱۴۲۱‌/۲۰۰۱‌، ۳جلد.

البدر الطالع، تألیف محمد‌ بن‌ عـلی شـوکانی‌، مطبعه‌ السعاده‌، قاهره، چاپ اول، ۱۳۴۸، ۲جلد در‌ ۱مجلد‌؛ و با تعلیقه خلیل منصور، دار الکتب العلمیه، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۸/۱۹۹۸‌، ۲جلد‌؛ و بـه کـوشش حسین بن عبدالله عَمری‌، دار الفکر، دمشق، چاپ‌ اول‌، ۱۴۱۹/۱۹۹۸٫

أئمه الیمن، تألیف‌ محمد‌ بـن مـحمد زباره، مطبعه النصر الناصریه، تعز، ۱۳۷۲/۱۹۵۲؛ و المطبعه السـلفیه، قـاهره، ۱۳۷۶‌، ۴جـلد‌.

نزهه النظر، تألیف همو، به‌ کوشش‌ عـبدالله‌ بـن عبدالکریم جرافی‌، مرکز‌ الدراسات و الأبحاث الیمنیه، صنعاء‌، چاپ‌ اول، ۱۹۷۹، ۲جلد.

نشر العَرف، تألیف هـمو، المـطبعه السلفیه، قاهره، ۱۳۷۶؛ و مرکز الدراسات و البـحوث‌ الیـمنی‌، صنعاء، ۱۴۰۵/۱۹۸۵، ۳جـلد.

نـیل الوطـر‌، تألیف‌ همو، المطبعه‌ السلفیه‌، قاهره‌، ۱۳۴۸ و ۱۳۵۰، ۲جـلد؛ و مـرکز‌ الدراسات و البحوث الیمنی، صنعاء، افست چاپ اول، ۲جلد در ۱مجلد؛ و به کوشش علی مـعوض و عـادل‌ احمد‌ عبدالموجود، دار الکتب العلمیه، چاپ اول‌، ۱۹۹۸‌.

مـصادر‌ التراث‌ الفکر‌ و العربی الاسـلامی، تـألیف‌ عبدالله‌ بن محمد حبشی، مـرکز الدراسـات و البحوث الیمنی، صنعاء، چاپ اول، ۱۹۷۲، ۱جلد.

مؤلفات حکام الیمن، تألیف‌ همو‌، قاهره‌، ۱۳۴۸؛ و به کـوشش الکـه نیوونر ابرخرد، ویسبادن‌، ۱۹۷۹‌.

الروض‌ الأغـن‌ (فـی‌ مـعرفه‌ المؤلفین بالیمن و مـؤلفاتهم فـی کل فن، تألیف عـبدالملک بـن احمد بن قاسم بن عبدالله حمیدالدین، دار الحارث للطباعه و النشر، ۱۴۰۵، ۳جلد.

اول، ۱۴۲۲/۲۰۰۲٫

هجر العلم و معاقله‌ فـی الیـمن، تألیف اسماعیل بن علی أکوع، دار الفـکر، دمـشق، چاپ اول، ۱۴۱۷/۱۹۹۶، ۵ جـلد.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۶۳)


نـبودنِ آثـارِ زیدیه (که بخش عـمده آن به صورت نسخ خطی و عمدتا در یمن باقی‌ مانده‌ است)، فرا روی محققان خودنمایی می‌کند.

در این مـجال، فـرصتی فراهم آمد تا به معرفی فـهرستی جـدید بـپردازم کـه در آن، تـألیفاتِ به چاپ رسـیده زیـدی مذهبان را از‌ آغاز‌ تاکنون (حدود ۹۵۰ عنوان)، گردآوری کرده‌ام. همان گونه که در فهرستی دیگر، آثار چاپ شده دیـگران در بـاره زیـدیه و مهد شکوفایی و ادامه حیات‌ سیاسی‌ و اجتماعیِ آنـان (یـعنی کـشورِ یـمن‌)، آمـاده‌ عـرضه می‌باشد.

ویژگیِ این کار (که از منابع مختلف و البته در وسعِ گردآورنده، تهیه شده است و قطعاً نیازمند تکمیل و تصحیح خواهد بود)، نسبت به‌ دیگر‌ کارهای ارائه شده و به‌ طور‌ مـشخص، دو کتاب پیش‌گفته در این است که، هیچ‌یک از آنها در درجه نخست در صدد ارائه اطلاعاتِ مربوط به چاپ کتاب‌های زیدیه نبوده و هر یک به شیوه‌ای تنها به‌ معرفی‌ مجموعه تألیفات زیدی مذهبان (اعم از چـاپ شـده و خطی) پرداخته‌اند.(۱) این امر موجب شده است: اولاً، در بسیاری موارد (به ویژه در مؤلفات الزیدیه) به چاپ رسیدنِ کتابهایی که حتی‌ در‌ زمان تألیف‌ این دو اثر، به چاپ رسیده بوده است، ذکـر نـشود. ثانیاً، در مواردی که به چاپ کتاب‌، اشاره شده است، اطلاعاتِ ارائه شده به شدت، ناقص باشد. ثالثاً‌، به‌ دست‌ آوردن تألیفات چاپ شده که در مـقایسه بـا خطی‌ها اندکند، در لابلای انبوه تـألیفات نـام برده شده‌، ‌‌کاری‌ بس دشوار جلوه کند. ضمن آن که همان اطلاعات ناقص نیز

______________________________

۱٫ مؤلفات الزیدیه‌، بر‌ اساس‌ ترتیب الفبایی، نام کتابها تنظیم شده و بـدون پرداخـتن به شرح حال مـؤلف تـنها به زمان‌ حیات او اشاره کرده و در خصوص هر کتاب حتی‌المقدور توضیحی مختصر ارائه کرده‌ است. در انتها و در‌ جلد‌ سوم، دو فهرست الفبایی قرار گرفته‌است؛ یکی برای عناوین کتاب‌ها و دیگری برای نام‌های مؤلفان و البته بـا اشـاره مجدد به نام تألیفات هر مؤلف.

أعلام المؤلفین الزیدیه، بر اساس ترتیب الفبایی، نام‌ مؤلفان را تنظیم کرده و در خصوصِ هر یک، شرح حالی هر چند مختصر ارائه و سپس تألیفات مؤلف را همراه بـا تـوضیحاتی ذکر کـرده است. در پایان نیز فهرستی از مؤلفان بر‌ اساس‌ تاریخ زندگی آنان با ذکر تعداد تألیفات هر کدام درج شـده است.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۶۴)


ـ حداقل اکنون ـ دیگر به‌روز نیست؛ چرا که در سال‌های اخیر بـا تـلاش نـسبتا خوبی که در زمینه چاپ‌ کتب‌ زیدیه به عمل آمده، تعداد قابل توجهی از آثار خطیِ آنان به زیـورِ ‌ ‌طـبع، آراسته شده است، که در زمان تألیفِ دو کتابِ پیش گفته، به چاپ نرسیده بـودند‌. از‌ طـرفی دیـگر این دو کتاب تنها به آثار و تألیفاتِ زیدی مذهبان پرداخته‌اند؛ حال آن‌که هدف ما و ضرورت پژوهـش در باره زیدیه، اقتضا دارد، تا علاوه بر این، به آثار‌ و تألیفاتِ‌ دیگران‌ در باره زیـدیه که منتشر‌ هم‌ شـده‌ اسـت، توجه شود.

آنچه پیش روی شماست، معرفی شیوه این کار و بخشی از محصول آن است، که شاملِ فهرستِ تألیفاتِ چاپ‌ شده‌ زیدی‌ مذهبان چهار قرن نخستین شکل‌گیری این مذهب (از‌ امام‌ زید بن علی(ع) مـتوفای ۱۲۲ تا علی بن بلال آملی در قرن پنجم قمری)، است. در خصوص این نوشته‌، ذکر‌ نکاتی‌ چند سودمند است:

۱- تألیفات ذکر شده بدون در نظر گرفتن‌ موضوع آن و شامل همه تألیفاتِ چاپ شده زیدیه مـی‌باشد.

۲- در ایـن کوشش، علاوه بر مراجعه به کتابخانه‌های متعدد‌ و مطالعه‌ دهها‌ جلد کتاب که یا در مورد تألیفاتِ زیدیه نوشته شده (همچون‌ أعلام‌ المؤلفین الزیدیه؛ مؤلفات الزیدیه؛ مصادر التراث الفکر العربی و الاسلامی فـی الیـمن) و یا در ضمن مطالب و منابعِ‌ خود‌، به‌ تألیفاتِ چاپ شده اشاره داشته‌اند، از سایت اینترنتیِ «مؤسسه الامام زید بن‌ علی‌(ع) الثقافیه‌» و نیز سایر سایت‌های اینترنتیِ ارائه دهنده اطلاعات در این زمینه، استفاده شـده اسـت؛ ولی‌ جهت‌ سهولت‌ و حفظ انسجام و یک‌دستیِ کار، از ذکر منابع اطلاعات ارائه شده، خودداری شده است. بدیهی‌ است‌ که مستند و منبع همه اطلاعات موجود و محفوظ است.

۳- از آنجا که مؤلفان و تألیفات‌ زیـدیه‌ تـا‌ حـدود زیادی ناشناخته مانده‌اند، به نـظر رسـید کـه تنظیم فهرست الفباییِ آنها (آن گونه‌ که‌ در دو کتاب أعلام المؤلفین الزیدیه و مؤلفات الزیدیه آمده است) کم فایده باقی‌ خواهد‌ ماند‌، به هـمین جـهت ایـن اثر بر اساس تاریخ حیات مؤلفان زیدیه تـنظیم شـده است، تا‌ در‌ پرتو آن، محققان بتوانند تاریخ و اصالت تألیف و سیر تحول زیدیه را نیز‌ دنبال‌ کنند‌.

۴- در این نوشته، تألیفاتِ امامان، عـالمان و هـمه مـؤلفان زیدی مذهب (یا منتسب به این گرایش‌) گرد‌ آمده‌ و در تـعیین زیدی بودنِ مؤلف، تا حدود زیادی، جانب احتیاط

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۶۵)


رعایت شده‌ است‌؛ ولی به افراطها و تعصبات درون مذهبی که برخی را داخـل مـذهب و بـرخی را خارج می‌شمرند، توجه‌ نشده‌ است.

۵- در اولین سطر، نام مؤلف و عناوین و القـاب مـشهور وی (تا حدی‌ که‌ حتی المقدور روشنگر نَسب وی هم باشد‌)، ذکر‌ شده‌ است.

۶- پس از ذکر نام مؤلف، تـاریخ‌ تـولد‌ و وفـات او بر مبنایِ تقویمِ قمری، ذکر شده و در صورت معلوم نبودنِ تاریخ‌ تولد‌، تـنها بـه تـاریخ وفات، اکتفا‌ شده‌ است. و در‌ صورت‌ روشن‌ نبودنِ تاریخ دقیق وفات، حرف «ق» قرنی‌ را‌ که مـؤلف در آن مـی‌زیسته اسـت، بیان می‌کند.

۷- در تعیین تاریخ وفات‌ و تولد‌ مؤلفان (با همه اختلافاتی که در‌ آنها وجود دارد و از‌ ذکـر‌ آنـها در ارائه نهاییِ کار‌ خودداری‌ شده است)، سعی شده است، از منابع معتبر و در اغلب موارد، از مـنابع‌ زیـدیه‌ اسـتفاده شود.

۸ـ پس از نام‌ و تاریخ‌ حیات‌ مؤلف، در سطرهایی‌ جداگانه‌، عنوان اصلیِ تألیف یا‌ تألیفاتِ‌ به چـاپ رسـیده از وی به ترتیب الفبایی ذکر شده است و در صورتی که‌ عنوانی‌ دنباله توضیحی داشته، ایـن ادامـه بـلافاصله‌ پس‌ از عنوان‌ در‌ داخل‌ پرانتز، ذکر شده است‌. همچنین اگر تألیفی دارای عناوینِ متعدد بود، با فـاصله یـک نقطه از عنوان اصلی، عنوان‌ یا‌ عناوین دیگر، داخل پرانتز درج گردیده‌ است‌. و در‌ صـورت‌ لزومـ‌ و وجـود توضیحاتی در‌ مورد‌ اصلِ تألیف، در پاورقی و در ذیل همان سطر توضیح داده شده است.

۹- بعد از عنوان تألیف‌، در‌ سـطری‌ مـستقل، مـشخصات چاپ و در ابتدا محقق و مصحّحِ‌ آن‌ (اگر‌ تحقیق‌ و تصحیحی‌ در‌ کار باشد)، ذکر شـده اسـت. در این نوشتار به تمام تلاشهایی که در جهت تصحیح و نشر یک اثر به کار رفته، عنوان «کـوشش» اطـلاق شده است. پس‌ از ذکرِ نام محقق، به ترتیب، نام ناشر یا نـاشران و شـهر (و گاهی کشور) محل نشر، نوبت چاپ، سـالِ چـاپ (حـتی‌المقدور و به ترتیب قمری و بعد میلادی) و در پایان، تـعداد جـلدهای تألیف‌ (اگر‌ بیش از یک جلد باشد) آمده است.

۱۰- در مواردی که تألیفی مکرر چـاپ شـده است در حد توان و اطلاع، اطـلاعات مـربوط به چـاپ‌های بـعدی نـیز ارائه شده است‌.

۱۱‌- با توجه به ایـن کـه بسیاری از تألیفات معرفی شده در دسترس نبوده است، در برخی موارد، اطلاع ارائه‌شده نـاقص اسـت؛ همان طور‌ که‌ در مواردی نیز اطـلاعات چاپیِ‌

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۶۶)


خود‌ کتاب نـاقص ارائه شـده است؛ ولی به جهت اختصار، از اصـطلاحاتِ مـرسوم (همچون بی‌تا، بی‌نا و…) استفاده نشده است.

۱۲- این اثر علاوه بر کتاب‌، شامل‌ مـقالات و رسـاله‌های چاپ شده‌ نیز‌ می‌باشد.

۱۳- در ایـن نـوشته بـه کتاب‌هایی که (بـا کـسب خبر از منابع معتمد) زیـر چـاپ یا در دست تحقیق است، نیز اشاره شده است.

۱۴- در این نوشته عنوان‌ کتاب‌ها‌، رساله‌ها و مـقالاتی کـه به صورت یک مجموعه در تحت یـک عـنوان گرد آمـده و بـه چـاپ رسیده، به صورت مـستقل و جداگانه (و البته با درج عنوان مذکور) ذکر شده است.

۱۵- در‌ مواردی‌ نام یک‌ اثر، دو یا چند بـار ذکـر شده است؛ یا به این دلیـل کـه آن اثـر بـه دو‌ گـونه مستقل و در ضمن مـجموعه‌ای دیـگر چاپ شده است و یا آن‌ که‌ آن‌ اثر به زبان دیگری ترجمه شده و یا جلدهای آن بـه صـورت مـستقل و جداگانه به چاپ رسیده است‌ و ‌‌یا‌ ضـرورت ایـجاب مـی‌کرده یـک اثـر در ذیـل نام دو نفر درج شود؛ در‌ همه‌ این‌ موارد در ذکر نام مجدد از شماره‌گذاریِ مستقل و دوباره، پرهیز شده و نشانه (*) یا شماره فرعی‌ (۱/…) مورد استفاده قرار گرفته است. در مورد مجموعه‌هایی که آثـار متعدد یک مؤلف‌ را گردآوری کرده‌اند؛ ولی‌ خود‌ تألیف مستقلی به شمار نمی‌روند، نیز همین کار اعمال شده است.

امام أبوالحسین زید بن علی بن حسین بن علی بن أبی‌طالب(ع)

(۷۵-۱۲۲)

۱٫ تـثبیت الوصـیه. (اثبات الوصایه). (الوصیه و الامامه).

ـ به‌ کوشش حسن محمد تقی حکیم، دار الزهراء، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۲/۱۹۹۱٫

– به کوشش محمد یحیی سالم عزّان، دار التراث الیمنی، صنعاء، چاپ اول، ۱۴۱۲/۱۹۹۲٫

– در مجموع کتب و رسائل الامام‌ زید‌ بـن عـلی، به کوشش محمد یحیی سالم عزّان، دار الحکمه الیمانیه للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

۲٫ تفسیر غریب القرآن. (تفسیر الشهید زید بن علی).

– بـه کـوشش‌ حسن‌ محمد تقی حکیم، الدار العـالمیه للطـباعه و النشر و التوزیع، بیروت،

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۶۷)


چاپ اول، ۱۴۱۲/۱۹۹۲٫

– به کوشش محمدجواد حسینی جلالی، دفتر تبلیغات اسلامی، قم، چاپ اول، ۱۴۱۴/۱۳۷۲ شمسی.

– به کوشش‌ محمدجواد‌ حسینی جلالی، دفتر تبلیغات اسلامی، قـم، چـاپ دوم، ۱۴۱۸/۱۳۷۶ شمسی.

۳٫ رساله الامام زیـد الی عـلماء الامه.

– به کوشش محمد یحیی سالم عزّان، دار التراث الیمنی، صنعاء، ۱۴۱۲/۱۹۹۲‌.

– در‌ مجموع‌ کتب و رسائل الامام زید بن‌ علی‌، به‌ کوشش محمد یحیی سالم عزّان، دار الحکمه الیمانیه للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان، صـنعاء، چـاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

۴٫ الصفوه (فی اصطفاء أهل‌البیت‌).

– مطبعه‌ الایمان‌، بغداد.

– به کوشش ناجی حسن، مطبعه الآداب، نجف‌ أشرف‌.

– به کوشش ناجی حسن، دار الأضواء، بیروت، ۱۴۰۹/۱۹۸۹٫

– ملحق به تفسیر غریب القرآن، به کوشش محمدجواد حسینی جـلالی‌، دفـتر‌ تبلیغات‌ اسـلامی، قم، چاپ اول، ۱۴۱۴/۱۳۷۲ شمسی.

– ملحق به تفسیر‌ غریب القرآن، به کوشش محمدجواد حسینی جلالی، دفتر تبلیغات اسلامی، قـم، چاپ دوم، ۱۴۱۸/۱۳۷۶ شمسی.

– در مجموع‌ کتب‌ و رسائل‌ الامام زید بن علی، به کـوشش مـحمد یـحیی سالم عزّان، دار‌ الحکمه‌ الیمانیه للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

۵٫ (الاحتجاج فی) القله و الکثره. (مدح القله‌ و ذمـ‌ ‌ ‌الکـثره‌).

– ملحق به تفسیر غریب القرآن، به کوشش محمدجواد حسینی جلالی، دفتر تبلیغات‌ اسـلامی‌، قـم‌، چـاپ اول، ۱۴۱۴/۱۳۷۲ شمسی.

– ملحق به تفسیر غریب القرآن، به کوشش محمدجواد حسینی‌ جلالی‌، دفتر‌ تبلیغات اسلامی، قـم، چاپ دوم، ۱۴۱۸/۱۳۷۶ شمسی.

– در مجموع کتب و رسائل الامام زید‌ بن‌ علی، به کوشش محمد یـحیی سالم عزّان، دار الحکمه الیـمانیه للطـباعه و النشر و التوزیع‌ و الاعلان‌، صنعاء‌، چاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

* مجموع کتب و رسائل الامام زید بن علی(ع).

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۶۸)


شامل:

۶٫ الایمان و المنع‌ من‌ تسمیه الفاسق مسلما.

۷٫ بعض اقواله و شعره و دعائه.

* تثبیت الوصیه.

۸٫ جواب علی واصل بن‌ عطا‌ (فـی‌ الامامه).

۹٫ حقوق الله علی الخلق.

۱۰٫ الرد علی المجبره.

۱۱٫ الرد علی المرجئه.

* رساله الامام‌ زید‌ الی علماء الامه.

۱۲٫ الرساله الشافیه.

* الصفوه.

* القله و الکثره.

۱۳٫ کتاب دعوته‌.

۱۴‌. المواعظ‌ و الحکم.

۱۵٫ مناظره أهل الشام.

– به کوشش محمد یحیی سالم عـزّان، دار الحـکمه الیمانیه للطباعه‌ و النشر‌ و التوزیع‌ و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

۱۶٫ مسند الامام زید. (المجموع الفقهی‌، الحدیثی‌)(۱).

– به کوشش گریفینی، میلان، چاپ اول، ۱۳۴۰/۱۹۱۹٫

– به کوشش محمد عاشور، مطبعه المنار، قاهره، ۱۳۴۰‌.

– به‌ کوشش عبدالواسع بن یـحیی واسـعی، دار مکتبه الحیاه للطباعه و النشر ، بیروت، ۱۹۶۶‌.

– به‌ کوشش عبدالواسع بن یحیی واسعی، دار و مکتبه‌ الخیر‌ للطباعه‌ و النشر و التوزیع، صنعاء.

– به کوشش عبدالواسع بن‌ یحیی‌ واسعی، دار الکتب العلمیه، بیروت، ۱۴۰۱/۱۹۸۱٫

– به کوشش عـبدالواسع بـن یحیی واسعی‌، دار‌ الکتب العلمیه، بیروت، ۱۴۰۳/۱۹۸۳‌.

______________________________

۱٫ تدوین‌ شده به‌ وسیله‌ عبدالعزیز‌ بن اسحاق بغدادی.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۶۹)


– به کوشش عبدالله‌ بن‌ حمود درهم عزّی، مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثقافیه، عَمّان، چاپ اول‌، ۱۴۲۲‌/۲۰۰۲٫

۱۷٫ مـنهاج الحـاج. (مـناسک حج‌ آل‌محمد). (منسک زید الشـهید‌ بـن‌ الامـام السجاد).

– به کوشش محمد‌ صالح‌ بن ابراهیم حسینی، مطبعه الفرات، بغداد، ۱۳۴۲٫

– انجمن تبلیغات اسلامی، ایران.

۱۸٫ نزول‌ القرآن‌ علی سبعه احرف.

– بـه کـوشش‌ سـید‌ الحکیم‌.(۱)

امام محمد بن‌ عبدالله‌ بن حسن «نـَفْس زکـیّه‌»

(۹۳‌-۱۴۵)

۱۹٫ السیَر. (السیره).

– به کوشش رضوان السید، در مجله الاجتهاد، بیروت.

– به کوشش‌ رضوان‌ السید، دار المنتخب العربی، بیروت، (زیر‌ چاپ‌).

امـام أبـومحمد‌ قـاسم‌ بن‌ ابراهیم بن اسماعیل رسّی‌

(۱۶۹-۲۴۶)

۲۰٫ الاصول الخمسه.

– در رسائل العدل و التـوحید، جلد۱، به کوشش محمد عماره، دار‌ الهلال‌، قاهره، چاپ اول، ۱۳۹۱/۱۹۷۱، ۲جلد‌.

– در‌ رسائل‌ العدل‌ و التوحید‌، جلد۱، به کوشش‌ محمد‌ عماره، دار الشـروق، قـاهره، چـاپ دوم، ۱۴۰۸/۱۹۸۸، ۲جلد در ۱مجلد.

۲۱٫ اصول العدل و التوحید (و نفی‌ الجبر‌ و التشبیه‌).

– در رسائل العدل و التـوحید، جـلد۱، به کوشش‌ محمد‌ عماره‌، دار‌ الهلال‌، قاهره‌، چاپ اول، ۱۳۹۱/۱۹۷۱، ۲جلد.

– در رسائل فی العدل و التوحید، به کوشش سیف‌الدین کـاتب، دار مـکتبه الحـیاه للطباعه و النشر، بیروت، ۱۴۰۰،۱۹۸۰٫

______________________________

۱٫ أعلام المؤلفین الزیدیه، ص۴۴۲٫

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۷۰)


– در‌ رسائل العدل و التوحید، جلد۱، به کـوشش مـحمد عـماره، دار الشروق، قاهره، چاپ دوم، ۱۴۰۸/۱۹۸۸، ۲جلد در ۱مجلد.

۲۲٫ تثبیت الامامه.

– به کوشش صالح وردانی، دار الهدف للاعلام، قـاهره.

۲۳‌. تـفسیر‌ القـرآن. (السور القصار، ناس تا شمس).

– در المصابیح الساطعه الأنوار، ج۱، به کوشش عبدالسلام بن عباس وجـیه و مـحمد قاسم هاشمی، مکتبه التراث الاسلامی، صعده، ۲جلد.

۲۴٫ الدلیل الکبیر (فی الرد‌ علی‌ الزنادقه و المـلحدین).

– بـه کـوشش بنیامین آبراهامف‌لیدن، بریل، لیدن، ۱۹۹۰٫(۱)

– به کوشش امام حنفی عبدالله، دار الآفاق العربیه، قاهره، چاپ اول، ۱۴۲۰/۲۰۰۰٫(۲)

۲۵‌. الرد‌ عـلی الرافـضه.

– به کوشش امام‌ حنفی‌ عبدالله، دار الآفاق العربیه، قاهره، چاپ اول، ۱۴۲۰/۲۰۰۰٫

۲۶٫ الرد علی المجبره.

– در رسائل العـدل و التـوحید، جـلد۱، به کوشش محمد عماره، دار الهلال‌، قاهره‌، چاپ اول، ۱۳۹۱/۱۹۷۱‌، ۲جلد‌.

– در رسائل فی العدل و التوحید، به کوشش سـیف‌الدین کـاتب، دار مکتبه الحیاه للطباعه و النشر، بیروت، ۱۴۰۰،۱۹۸۰٫

– در رسائل العدل و التوحید، جلد۱، به کوشش مـحمد عـماره، دار الشـروق، قاهره، چاپ‌ دوم‌، ۱۴۰۸/۱۹۸۸، ۲جلد در ۱مجلد.

۲۷٫ الرد علی الملحد و مناظرته.

– به کوشش محمد یحیی سالم عزّان، دار التـراث الیـمنی، چـاپ اول، ۱۴۱۲/۱۹۹۲٫

– همراه با الدلیل الکبیر، به کوشش امام‌ حنفی‌ عبدالله، دار‌ الآفاق العربیه، قـاهره، چـاپ اول، ۱۴۲۰/۲۰۰۰٫

۲۸٫ الرد علی النصاری.

– به کوشش امام حنفی عبدالله، دار‌ الآفاق العربیه، قاهره، چاپ اول، ۱۴۲۰/۲۰۰۰٫

______________________________

۱٫ پژوهش‌گری یهودی در دانشگاه‌ تل‌آویو‌ کـه‌ رسـاله‌های کلامیِ قاسم را مورد تحقیق قرار داده و از این مجموعه، دو رساله را به انگلیسی برگردانده‌ و ‌‌بـه‌ چـاپ رسانیده است. أعلام المؤلفین الزیدیه، ص۷۴۶٫

۲٫ در پشت جـلد ایـن کـتاب به‌ اشتباه‌ عنوان‌ «سومین رساله امام یـحیی بـن حمزه» چاپ شده است.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۷۱)


۲۹٫ العدل و التوحید (و نفی التشبیه عن‌ الواحد الحمید).

– در رسائل العـدل و التـوحید، جلد۱، به کوشش محمد عـماره، دار الهـلال‌، قاهره، چـاپ اول، ۱۳۹۱‌/۱۹۷۱‌، ۲جـلد.

– در رسـائل العدل و التوحید، جلد۱، به کوشش مـحمد عـماره، دار الشروق، قاهره، چاپ دوم، ۱۴۰۸/۱۹۸۸، ۲جلد در ۱مجلد.

۳۰٫ فی التوحید. (فروض الله علی المکلفین).

– در رسائل العـدل و التـوحید‌، جلد۱، به کوشش محمد عماره، دار الهـلال، قاهره، چاپ اول، ۱۳۹۱/۱۹۷۱، ۲جلد.

– در رسـائل العـدل و التوحید، جلد۱، به کوشش مـحمد عـماره، دار الشروق، قاهره، چاپ دوم، ۱۴۰۸/۱۹۸۸، ۲جلد در‌ ۱مجلد‌.

* مجموع کتب و رسائل الامام القاسم بن ابراهیم الرسـّی. (المـجموعه الکامله للامام القاسم الرسّی).

– بـه کـوشش عـبدالکریم احمد جدبان رازحـی.(۱)

۳۱٫ المـسترشد (علی مزاعم المشبهه و المـجسمه).

– بـه کوشش بنیامین آبراهامف، بریل‌، لیدن‌، ۱۹۹۶٫

– به کوشش امام حنفی عبدالله، دار الآفاق العربیه، قاهره، چـاپ اول، ۱۴۲۰/۲۰۰۰٫

۳۲٫ المـصباح. (العالم و الوافد). (العالم و الجاهل).

– به کـوشش ابـراهیم بانجی.(۲)

۳۳٫ نـقد المـسلمین للثـنویه و المجوس‌ (مع‌ الرد علی ابـن‌مقفع).

– به کوشش امام حنفی عبدالله، دار الآفاق العربیه، قاهره، چاپ اول، ۱۴۲۰/۲۰۰۰٫

امام احمد بن عیسی بن زیـد بـن علی(ع)

(۱۵۷-۲۴۷)

۳۴٫ العلوم. (علوم‌ آل‌محمد‌). (أمالی‌ احـمد بـن عـیسی). (بـدائع الأنـوار‌ و محاسن‌ الآثار‌).(۳)

– چـاپ اول، ۱۴۰۱/۱۹۸۱، ۲جـلد.

______________________________

۱٫ معرفی شده در فهرست منتشر شده از سوی مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثقافیه، (سال ۲۰۰۲‌ میلادی‌).

۲٫ محقق‌ کـتاب را از تـألیفات قـاسم رسّی ندانسته است‌ ولی‌ اصل خطیِ آن کـه مـنتسب بـه قـاسم رسـّی اسـت موجود می‌باشد. أعلام المؤلفین الزیدیه، ص۷۶۳٫

۳٫ تدوین شده به وسیله‌ أبوجعفر‌ محمد‌ بن منصور بن یزید مرادی.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۷۲)


– در رأب الصدع، همراه با‌ تعلیقاتِ علی بن اسماعیل بن عبدالله مؤید صـنعانی، به کوشش احمد بن علی بن اسماعیل، دار النفائس، بیروت‌، چاپ‌ اول‌، ۱۴۱۰/۱۹۹۰، ۳جلد.

أبوعبدالله محمد بن قاسم رسّی

(۲۰۰-۲۴۸)

۳۵‌. الأصول‌ الثمانیه.

– مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثقافیه، عَمّان، چاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

۳۶٫ الهجره و الوصیه.

– به‌ کـوشش‌ عـبدالله‌ ناصر احمد عامر، مرکز أهل‌البیت للدراسات الاسلامیه، صعده، چاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۰‌.

أبوعبدالله‌ حسین‌ بن حکم بن مسلم حبری وشاء کوفی

(۲۸۶)

۳۷٫ تفسیر الحبری. (ما نزل من‌ القرآن‌ فی‌ أهل‌البیت (فی علی).

– بـه کـوشش سید احمد حسینی، (سلسله المختار من التراث، ۱)، مطبعه مهر‌ استوار‌، قم.

– به کوشش محمدرضا حسینی جلالی، مطبعه اسعد، بغداد، ۱۳۹۶٫

– به کوشش محمدرضا‌ حـسینی‌ جـلالی‌، مؤسسه آل‌البیت لإحیاء التراث، بـیروت، چـاپ اول، ۱۴۰۸/۱۹۸۷٫

۳۸٫ مسند الحبری. (المسند).

ـ به‌ کوشش‌ محمدرضا حسینی جلالی، در مجله تراثنا، شماره ۳۲-۳۳، سال هشتم، شماره ۳-۴، مؤسسه‌ آل‌البیت‌ لإحیاء‌ التراث، قم، ۱۴۱۳٫

أبوجعفر محمد بن منصور بـن یـزید مرادی کوفی

(۱۵۰-۲۹۰)

* الأمالی. (العـلوم‌). (عـلوم‌ آل‌محمد). (بدائع الأنوار و محاسن الآثار).(۱)

– چاپ اول، ۱۴۰۱/۱۹۸۱، ۲جلد.

______________________________

۱٫ تألیف احمد‌ بن‌ عیسی‌ بن زید بن علی(ع) که به وسیله محمد بن منصور بن یزید مرادی تدوین شده‌ است‌.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۷۳)


– در‌ رأب الصدع، همراه بـا تـعلیقاتِ علی بن اسماعیل بن عبدالله مؤید صنعانی‌، به‌ کوشش احمد بن علی بن اسماعیل، دار النفائس، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۰/۱۹۹۰، ۳جلد.

۳۹٫ کتاب‌ الذکر‌.

– به کوشش محمد یحیی سالم عزّان، مکتبه مرکز بدر العـلمی و الثـقافی للطباعه‌ و النـشر‌ و التوزیع، صنعاء، چاپ اول، ۱۴۱۷/۱۹۹۷٫

امام‌ هادی‌ الی‌ الحق أبوالحسین یحیی بن حسین بن قاسم‌ رسّی‌

(۲۴۵-۲۹۸)

۴۰٫ الأحکام فی الحـلال و الحرام. (جامع الأحکام). (الأحکام الجامع لقواعد دین‌ الله‌).(۱)

– به کوشش مـحمد بـن قـاسم‌ هاشمی‌، دار الیمن‌ الکبری‌، دار‌ التراث الیمنی، صنعاء، مؤسسه البلاغه، بیروت‌، ۱۴۱۰‌/۱۹۹۰، ۲جلد.

– مکتبه التراث الاسلامی، صعده، چاپ دوم، ۱۴۲۰/۱۹۹۹، ۲جلد.

۴۱‌. اصـول‌ ‌ ‌الدیـن.

– در المجموعه الفاخره، مکتبه الیمن‌ الکبری، صنعاء، تصویر از‌ نسخه‌ خطی.

– در المجموعه الفاخره، به‌ کـوشش‌ عـلی احـمد محمد رازحی، دار الحکمه الیمانیه للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ‌ اول‌، ۲۰۰۰٫

– در مجموع رسائل الامام‌ الهادی‌، بـه‌ کوشش عبدالله بن‌ محمد‌ شاذلی، مؤسسه الامام زید‌ بن‌ علی(ع) الثقافیه، عَمّان، چـاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

۴۲٫ اصول الدین و عقیده أهـل‌البیت الطـاهرین.(۲)

۴۳‌. البالغ‌ المدرک.

– همراه با شرح البالغ المدرک‌، به‌ کوشش محمد‌ یحیی‌ سالم‌ عزّان، مکتبه مرکز بدر‌ العلمی و الثقافی للطباعه و النشر و التوزیع، صنعاء، چاپ اول، ۱۴۱۷/۱۹۷۷٫

– در المجموعه الفاخره، مکتبه الیمن‌ الکبری‌، صنعاء، تصویر از نـسخه خطی.

– در‌ المجموعه‌ الفاخره‌، به‌ کوشش‌ علی احمد محمد‌ رازحی‌، دار الحکمه الیمانیه للطباعه

______________________________

۱٫ تدوین شده به وسیله علی بن احمد بن أبی‌حریصه.

۲٫ معرفی شده در‌ فهرست‌ منتشر‌ شده از سوی مؤسسه الامام زید بـن‌ عـلی‌(ع) الثقافیه‌. (سال‌ ۲۰۰۲‌ میلادی‌).

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۷۴)


و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۲۰۰۰٫

– در مجموع رسائل الامام الهادی، به کوشش عبدالله بن محمد شاذلی، مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثقافیه، عَمّان، چاپ اول‌، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

۴۴٫ تثبیت الامامه. (تثبیت امـامه أمـیرالمؤمنین علی بن أبی‌طالب).

– دار الامام السجاد(ع)، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۳٫

– ملحق به المنتخب، به کوشش محمد یحیی سالم عزّان، دار الحکمه الیمانیه‌ للطباعه‌ و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۱۴۱۴/۱۹۹۳٫

– دار الامام السجاد(ع)، بیروت، چاپ دوم، ۱۴۱۹٫

– در المـجموعه الفـاخره، مکتبه الیمن الکبری، صنعاء، تصویر از نسخه خطی.

– در المجموعه الفاخره‌، به‌ کوشش علی احمد محمد رازحی، دار الحکمه الیمانیه للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۲۰۰۰٫

۴۵٫ تفسیر العرش و الکرسی.

– در المجموعه الفاخره‌، مـکتبه‌ الیـمن الکـبری، صنعاء، تصویر از‌ نسخه‌ خطی.

– در المـجموعه الفـاخره، بـه کوشش علی احمد محمد رازحی، دار الحکمه الیمانیه للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۲۰۰۰٫

– در مجموع رسائل‌ الامام‌ الهادی، به کوشش عبدالله‌ بـن‌ مـحمد شـاذلی، مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثقافیه، عَمّان، چـاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

۴۶٫ تـفسیر الهادی الی الحق المبین. (سوره‌های حمد، قدر و توحید).

– به کوشش حسن صراف‌زاده کاشانی، دفتر نشر‌ برگزیده‌، قم، ۱۳۷۸ شمسی.

۴۷٫ جمله التـوحید. (الجـمله). (الدیـانه).

– در رسائل العدل و التوحید، جلد۲، به کوشش محمد عماره، دار الهلال، قـاهره، چاپ اول، ۱۳۹۱/۱۹۷۱، ۲جلد.

– در رسائل العدل و التوحید، جلد‌۲، به‌ کوشش محمد‌ عماره، دار الشروق، قاهره، چاپ دوم، ۱۴۰۸/۱۹۸۸، ۲جلد در ۱مجلد.

– در المجموعه الفاخره، مـکتبه الیـمن الکـبری‌، صنعاء، تصویر از نسخه خطی.

– در المجموعه الفاخره، به کوشش علی‌ احمد‌ مـحمد‌ رازحـی، دار الحکمه الیمانیه للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۲۰۰۰٫

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۷۵)


– در مجموع رسائل الامام الهادی‌، ‌‌به‌ کوشش عبدالله بـن مـحمد شـاذلی، مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثقافیه، عَمّان، چاپ‌ اول‌، ۱۴۲۱‌/۲۰۰۱٫

۴۸٫ جواب أهل صنعاء. (رسـاله الی أهـل صـنعاء).

– در تعلیقات علی الامامه عند الاثنی‌ عشریه، تألیف عبدالله بن محمد بن اسماعیل بن الامـام یـحیی حـمیدالدین، عَمّان، چاپ‌ اول، ۱۴۱۹/۱۹۹۸٫

– در‌ المجموعه‌ الفاخره، مکتبه الیمن الکبری، صنعاء، تصویر از نسخه خطی.

– در المجموعه الفاخره، بـه کـوشش علی احمد محمد رازحی، دار الحکمه الیمانیه للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۲۰۰۰٫

– در مـجموع‌ رسـائل الامـام الهادی، به کوشش عبدالله بن محمد شاذلی، مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثقافیه، عـَمّان، چـاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

۴۹٫ جواب مسائل ابنه المرتضی.

– در المجموعه الفاخره، مکتبه الیمن الکبری‌، صنعاء‌، تصویر از نسخه خـطی.

– در المـجموعه الفـاخره، به کوشش علی احمد محمد رازحی، دار الحکمه الیمانیه للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۲۰۰۰٫

– در مـجموع رسـائل الامام الهادی، به‌ کوشش‌ عبدالله بن محمد شاذلی، مؤسسه الامام زید بـن عـلی(ع) الثـقافیه، عَمّان، چاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

۵۰٫ جواب مسائل (الحسین) الحسن بن عبدالله الطبری.

– در المجموعه الفاخره، مکتبه الیمن الکبری‌، صـنعاء‌، تـصویر از نـسخه خطی.

– در المجموعه الفاخره، به کوشش علی احمد محمد رازحی، دار الحکمه الیمانیه للطـباعه و النـشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۲۰۰۰٫

– در مجموع رسائل الامام الهادی‌، به‌ کوشش‌ عبدالله بن محمد شاذلی، مؤسسه‌ الامـام‌ زیـد‌ بن علی(ع) الثقافیه، عَمّان، چاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۷۶)


۵۱٫ جواب مسائل (أبی‌القاسم) الرازی.

– در المجموعه الفاخره، مکتبه الیـمن الکـبری، صنعاء، تصویر‌ از‌ نسخه‌ خطی.

– در المجموعه الفاخره، بـه کـوشش عـلی احمد‌ محمد‌ رازحی، دار الحکمه الیمانیه للطباعه و النـشر و التـوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۲۰۰۰٫

– در مجموع رسائل الامام الهادی، به کوشش‌ عبدالله‌ بن‌ محمد شـاذلی، مـؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثـقافیه، عـَمّان، چاپ‌ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

۵۲٫ خـطایا الأنـبیاء.

– در رسـائل العدل و التوحید، جلد۲، به کوشش مـحمد عـماره، دار الهلال، قاهره‌، چاپ‌ اول‌، ۱۳۹۱/۱۹۷۱، ۲جلد.

– در رسائل العدل و التوحید، جلد۲، به کوشش محمد‌ عـماره‌، دار الشـروق، قاهره، چاپ دوم، ۱۴۰۸/۱۹۸۸، ۲جلد در ۱مجلد.

– در المجموعه الفـاخره، مکتبه الیمن الکبری‌، صـنعاء‌، تـصویر‌ از نسخه خطی.

– در المجموعه الفاخره، بـه کـوشش علی احمد محمد رازحی‌، دار‌ الحکمه‌ الیمانیه للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۲۰۰۰٫

– در مـجموع رسـائل الامام الهادی‌، به‌ کوشش‌ عـبدالله بـن مـحمد شاذلی، مؤسسه الامـام زیـد بن علی(ع) الثقافیه، عـَمّان، چـاپ اول، ۱۴۲۱‌/۲۰۰۱‌.

۵۳٫ دُرَر الأحادیث النبویه بالأسانید الیحیویه.(۱)

– مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، بیروت، چاپ اول، ۱۳۹۹‌/۱۹۷۹‌.

– به‌ کوشش یحیی عبدالکریم فـضیل، مـؤسسه الأعلمی للمطبوعات، بیروت، مکتبه السنحانی، صـنعاء، چـاپ دوم، ۱۴۰۲‌/۱۹۸۲‌.

– به کـوشش عـبدالله بـن حمود درهم عزی، مـؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثقافیه‌، عَمّان‌، چاپ‌ اول، ۱۴۲۲/۲۰۰۲٫

۵۴٫ دعوته (الامام الهادی) الی احمد بن یحیی بن زیـد.

– در المـجموعه‌ الفاخره‌، مکتبه الیمن الکبری، صنعاء، تـصویر از نـسخه خـطی.

– در المـجموعه الفـاخره، به‌ کوشش‌ عـلی‌ احـمد محمد رازحی، دار الحکمه الیمانیه للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۲۰۰۰٫

– در‌ مجموع‌ رسائل‌ الامام الهادی، به کـوشش عـبدالله بـن محمد شاذلی، مؤسسه الامام زید بن‌ عـلی‌(ع) الثـقافیه، عـَمّان، چـاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

۵۵٫ الرد عـلی أهـل الزیغ من المشبهین.

– در رسائل العدل‌ و التوحید‌، جلد۲، به کوشش محمد عماره، دار الهلال، قاهره، چاپ اول، ۱۳۹۱/۱۹۷۱‌، ۲جلد‌.

– در رسائل العدل و التوحید، جلد۲، به کوشش‌ محمد‌ عماره‌، دار الشروق، قاهره، چاپ

______________________________

۱٫ تـدوین شده به‌ وسیله‌ أبونجم عبدالله بن محمد بن عبدالله صعدی.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۷۷)


دوم، ۱۴۰۸/۱۹۸۸، ۲جلد در ۱مجلد‌.

– در‌ المجموعه الفاخره، مکتبه الیمن الکبری‌، صنعاء‌، تصویر از‌ نسخه‌ خطی‌.

– در المجموعه الفاخره، به کوشش علی‌ احمد‌ محمد رازحی، دار الحـکمه الیـمانیه للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول‌، ۲۰۰۰‌.

– در مجموع رسائل الامام الهادی، به‌ کوشش عبدالله بن محمد‌ شاذلی‌، مؤسسه الامام زید بن علی‌(ع) الثقافیه‌، عَمّان، چاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

۵۶٫ الرد (و الاحتجاج) علی الحسن بن مـحمد بـن‌ الحنفیه‌ (فی الجبر و اثبات الحق و نقض‌ قوله‌).

– در‌ رسائل العدل و التوحید‌، جلد‌۲، به کوشش محمد عماره‌، دار‌ الهلال، قاهره، چاپ اول، ۱۳۹۱/۱۹۷۱، ۲جلد.

– در رسائل فی العدل و التـوحید، بـه کوشش‌ سیف‌الدین‌ کاتب، دار مکتبه الحـیاه للطـباعه و النشر‌، بیروت‌، ۱۴۰۰،۱۹۸۰‌.

– در‌ رسائل‌ العدل و التوحید، جلد۲، به‌ کوشش محمد عماره، دار الشروق، قاهره، چاپ دوم، ۱۴۰۸/۱۹۸۸، ۲جلد در ۱مجلد.

– در المجموعه‌ الفاخره‌، مکتبه الیمن الکبری، صنعاء، تصویر از‌ نسخه‌ خـطی‌.

– در‌ المـجموعه‌ الفاخره، به کوشش‌ عـلی‌ احـمد محمد رازحی، دار الحکمه الیمانیه للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۲۰۰۰٫

– در مجموع‌ رسائل‌ الامام‌ الهادی، به کوشش عبدالله بن محمد شاذلی‌، مؤسسه‌ الامام‌ زید‌ بن‌ علی‌(ع) الثقافیه، عَمّان، چاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

۵۷٫ الرد علی سـلیمان بـن جریر (فی الرخاء و السخط).

– در المجموعه الفاخره، مکتبه الیمن الکبری، صنعاء، تصویر از نسخه خطی.

– در‌ المجموعه الفاخره، به کوشش علی احمد محمد رازحی، دار الحکمه الیمانیه للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۲۰۰۰٫

– در مـجموع رسـائل الامام الهـادی، به کوشش عبدالله بن محمد شاذلی‌، مؤسسه‌ الامام زید بن علی(ع) الثقافیه، عَمّان، چاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

۵۸٫ الرد علی المجبره (و) القـدریه (الأول).

– در رسائل العدل و التوحید، جلد۲، به کوشش محمد عماره، دار الهلال، قاهره، چـاپ‌ اول‌،

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۷۸)


۱۳۹۱/۱۹۷۱، ۲جـلد.

– در رسـائل العدل و التوحید، جلد۲، به کوشش محمد عماره، دار الشروق، قاهره، چاپ دوم، ۱۴۰۸/۱۹۸۸، ۲جلد در ۱مجلد.

– در‌ المجموعه‌ الفاخره، مکتبه الیمن الکـبری، ‌ ‌صـنعاء‌، تصویر‌ از نسخه خطی.

– در المجموعه الفاخره، به کوشش علی احمد محمد رازحی، دار الحکمه الیـمانیه للطـباعه و النـشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۲۰۰۰٫

– در‌ مجموع‌ رسائل الامام الهادی، به‌ کوشش‌ عبدالله بن محمد شاذلی، مـؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثقافیه، عَمّان، چاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

۵۹٫ الرد علی من زعم (قال) ان القرآن قـد ذهب بعضه.

– در المجموعه الفـاخره، مـکتبه‌ الیمن‌ الکبری، صنعاء، تصویر از نسخه خطی.

– در المجموعه الفاخره، به کوشش علی احمد محمد رازحی، دار الحکمه الیمانیه للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۲۰۰۰٫

– در مجموع رسائل الامام‌ الهادی‌، به کوشش‌ عبدالله بن مـحمد شاذلی، مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثقافیه، عَمّان، چاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

* رسائل العدل‌ و التوحید، جلد۲٫

شامل:

* جمله التوحید. (الجمله).

* خطایا الأنبیاء.

* الرد علی أهل‌ الزیغ‌ من‌ المشبهین.

* الرد و الاحتجاج علی الحسن بن محمد بن الحـنفیه.

* الرد عـلی المجبره القدریه

* معرفه الله و اثبات النبوه‌ و ‌‌الامامه‌.

– به کوشش محمد عماره، دار الهلال، قاهره، چاپ اول، ۱۳۹۱/۱۹۷۱، ۲جلد.

– به‌ کوشش‌ محمد‌ عماره، دار الشروق، قاهره، چاپ دوم، ۱۴۰۸/۱۹۸۸، ۲جلد در ۱مجلد.

۶۰٫ عهد الامام الهادی‌.

– ملحق به المنتخب، بـه کـوشش محمد یحیی سالم عزّان، دار الحکمه الیمانیه للطباعه‌ و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء‌، چاپ‌ اول، ۱۴۱۴/۱۹۹۳٫

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۷۹)


۶۱٫ (کتاب) القیاس.

– در المجموعه الفاخره، مکتبه الیمن الکبری، صنعاء، تصویر از نسخه خطی.

– در المجموعه الفاخره، به کوشش علی احـمد مـحمد رازحی، دار الحکمه الیمانیه للطباعه و النشر‌ و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۲۰۰۰٫

– در مجموع رسائل الامام الهادی، به کوشش عبدالله بن محمد شاذلی، مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثقافیه، عَمّان، چاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

* مجموع رسـائل الامـام‌ الهـادی‌ الی الحق یحیی بن حسین بـن القـاسم (الرسـائل الاصولیه).

شامل:

* اصول الدین.

* البالغ المدرک.

* تفسیر العرش و الکرسی.

* جمله التوحید. (الجمله).

* جواب أهل صنعاء.

* جواب مسائل ابنه المرتضی.

* جواب مـسائل (الحـسین‌) الحـسن‌ بن عبدالله الطبری.

* جواب مسائل (أبی‌القاسم) الرازی.

* خطایا الأنـبیاء.

* دعـوته (الامام الهادی) الی احمد بن یحیی بن زید.

* الرد علی أهل الزیغ من المشبهین.

* الرد (و الاحتجاج) علی الحسن بن‌ محمد‌ بن الحـنفیه (فـی الجـبر).

* الرد علی من زعم (قال) ان القرآن قد ذهب بعضه.

* الرد علی المـجبره (و) القدریه.

* الرد علی سلیمان بن جریر (فی الرخاء و السخط).

* (کتاب) القیاس.

۶۲‌. الموعظه‌ عند‌ آخر حروبه (الامام الهادی) بنجران‌.

– بـه‌ کـوشش‌ عـبدالله بن محمد شاذلی، مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثقافیه، عَمّان، چـاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۸۰)


* المـجموعه الفاخره.

شامل:

* اصول الدین.

* البالغ‌ المدرک‌.

* تثبیت‌ الامامه.

۶۳٫ تثبیت نبوه محمد.

* تفسیر العرش و الکرسی‌.

۶۴‌. تفسیر الکـرسی.

* جـمله التـوحید.

* جواب أهل صنعاء.

* جواب مسائل ابنه المرتضی.

* جواب مسائل الحسن بن عـبدالله الطـبری.

* جـواب مسائل‌ (أبی‌القاسم‌) الرازی‌.

۶۵٫ جواب مسأله الرجل من أهل قم.

۶۶٫ جواب مسأله‌ فی اکل اللحـوم الخـیل و البـغال و الحمیر.

۶۷٫ جواب مسأله من مسائل التباعی.

۶۸٫ جواب مسأله النبوه و الامامه.

۶۹‌. خبر‌ دخوله‌ (الامام الهـادی) الیـمن.

۷۰٫ الخشیه.

۷۱٫ الدیانه.

* الرد علی أهل الزیغ‌ من‌ المشبهین.

* الرد (و الاحتجاج) علی الحسن بن محمد بـن الحـنفیه.

* الرد عـلی سلیمان بن جریر (فی الرخاء‌ و السخط‌).

* الرد‌ علی المجبره القدریه (الأول).

۷۲٫ الرد علی المجبره (الثانی).

* الرد علی مـن‌ زعـم‌ ان‌ القرآن قد ذهب بعضه.

۷۳٫ العدل و التوحید.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۸۱)


* (کتاب) القیاس.

۷۴٫ (من) مسائل علی بـن‌ مـحمد‌ العـلوی‌.

* (من) مسائل محمد بن عبیدالله.

۷۵٫ مسأله فی الذبائح.

۷۶٫ مسأله فی العلم و القدره‌ و الاراده‌ و المشیه.

۷۷٫ المسترشد.

۷۸٫ مـعانی السـنّه.

* معرفه الله و اثبات النبوه و الامامه.

* المنزله بین‌ المنزلتین‌.

۷۹‌. کتاب النهی.

– مکتبه الیمن الکـبری، صـنعاء، تـصویر از نسخه خطی.

– به کوشش علی احمد‌ محمد‌ رازحی، دار الحکمه الیمانیه للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان، صـنعاء، چـاپ اول، ۲۰۰۰٫

۸۰‌. (مـن‌) مسائل‌ محمد بن (عبدالله) عبیدالله.

– در المجموعه الفاخره، مکتبه الیمن الکبری، صنعاء، تـصویر از نـسخه خطی‌.

– در‌ المجموعه الفاخره، به کوشش علی احمد محمد رازحی، دار الحکمه الیمانیه للطباعه‌ و النشر‌ و التوزیع‌ و الاعلان، صـنعاء، چـاپ اول، ۲۰۰۰٫

– در مجموع رسائل الامام الهادی، به کوشش عبدالله بن محمد‌ شاذلی‌، مؤسسه‌ الامـام زیـد بن علی(ع) الثقافیه، عَمّان، چاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

۸۱٫ معرفه‌ اللهـ‌ (مـن العـدل و التوحید به و تصدیق الوعد و الوعید) و اثبات النـبوه و الامـامه (فی النبی و آله).

– در رسائل العدل‌ و التوحید‌، جلد۲، به کوشش محمد عماره، دار الهلال، قاهره، چـاپ اول، ۱۳۹۱/۱۹۷۱‌، ۲جـلد‌.

– در رسائل العدل و التوحید، جلد۲، بـه کـوشش‌ محمد‌ عـماره‌، دار الشـروق، قـاهره، چاپ دوم، ۱۴۰۸/۱۹۸۸‌، ۲جلد‌ در ۱مجلد.

– در المجموعه الفاخره، مـکتبه الیـمن الکبری، صنعاء، تصویر از نسخه خطی‌.

– در‌ المجموعه الفاخره، به کوشش علی‌ احمد‌ مـحمد رازحـی‌، دار‌ الحکمه‌ الیمانیه للطباعه

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۸۲)


و النشر و التوزیع و الاعـلان، صنعاء‌، چاپ‌ اول، ۲۰۰۰٫

– در مجموع رسـائل الامـام الهادی، به کوشش عبدالله بـن مـحمد‌ شاذلی‌، مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثقافیه‌، عَمّان، چاپ اول، ۱۴۲۱‌/۲۰۰۱‌.

۸۲٫ المنزله بین المنزلتین.

– در‌ المـجموعه‌ الفـاخره، مکتبه الیمن الکبری، صنعاء، تـصویر از نـسخه خـطی.

– در المجموعه الفاخره، بـه‌ کـوشش‌ علی احمد محمد رازحـی، دار‌ الحـکمه‌ الیمانیه‌ للطباعه و النشر و التوزیع‌ و الاعلان‌، صنعاء، چاپ اول، ۲۰۰۰‌.

– در‌ مجموع رسائل الامام الهادی، به کوشش عـبدالله بـن محمد شاذلی، مؤسسه الامام زید بـن‌ عـلی‌(ع) الثقافیه، عـَمّان، چـاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱‌.

عـلی‌ بن محمد‌ بن‌ عـبیدالله‌ علوی عباسی

(ق۳)

۸۳٫ سیره‌ الهادی الی الحق یحیی بن الحسین.

– به کوشش سهیل زکار، دار الفکر المعاصر، بـیروت، چـاپ‌ اول‌، ۱۳۹۲/۱۹۷۲٫

– به کوشش سهیل زکار‌، دار‌ الفکر‌ المـعاصر‌، بـیروت‌، چـاپ دوم، ۱۴۰۱‌/۱۹۸۱‌.

امـام نـاصر الحق أبومحمد حـسن بـن علی اطروش

(۲۳۰-۳۰۴)

۸۴٫ البساط.

– به کوشش عبدالکریم بن‌ احمد‌ جدبان‌ رازحی، مکتبه التراث الاسلامی، صعده، چاپ اول‌، ۱۴۱۸‌/۱۹۹۷‌.

عـبدالله‌ بـن‌ حـسین‌ بن قاسم رسّی

(۲۴۸-۳۱۰)

۸۵٫ الناسخ و المنسوخ (من القـرآن الکـریم).

– بـه کـوشش عـبدالله بـن عبدالله حوثی، مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثقافیه، عَمّان، چاپ اول، ۱۴۲۲‌/۲۰۰۲٫

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۸۳)


امام مرتضی لدین الله أبوالقاسم محمد بن امام هادی یحیی بن حسین

(۲۷۸-۳۱۰)

۸۶٫ الاصول (فی العدل و التوحید).

– به کـوشش عبدالله بن حمود درهم عزی، مؤسسه الامام زید‌ بن‌ علی(ع) الثقافیه، عَمّان، چاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

قاضی أبوجعفر محمد بن سلیمان کوفی

(۲۵۵-۳۲۲)

۸۷٫ الفنون (فی أبواب من العلم و الفقه). (سؤالهایی از امام هادی یحیی بـن حـسین‌).(۱)

– همراه‌ با المنتخب، به کوشش حسن یحیی یوسفی و مقدمه محمد یحیی سالم عزّان، دار الحکمه الیمانیه للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۱۴۱۴‌/۱۹۹۳‌.

۸۸٫ مناقب الامام أمیرالمؤمنین(ع). (مناقب‌ محمد‌ بن سلیمان الکـوفی).

– بـه کوشش محمدباقر محمودی، مجمع احیاء الثقافه الاسلامیه، قم، ۱۴۱۲/۱۹۹۲، ۳جلد.

ـ به کوشش جدید از محمد باقر محمودی، مجمع احیاء‌ الثقافته‌ الاسلامیه، قم، ۲ جلد، (زیر‌ چـاپ‌)

۸۹٫ المـنتخب (فی الفقه). (سؤالهایی از امام هـادی یـحیی بن حسین).

– به کوشش حسن یحیی یوسفی و مقدمه محمد یحیی سالم عزّان، دار الحکمه الیمانیه للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ‌ اول‌، ۱۴۱۴/۱۹۹۳٫

امام ناصر لدین الله احـمد بـن یحیی بن حسین

(۳۲۵)

۹۰٫ عـلوم القـرآن. (تفسیر القرآن الکریم).

– در المصابیح الساطعه الأنوار، جلد۱، به کوشش عبدالسلام بن عباس وجیه و محمد‌ قاسم‌ هاشمی، مکتبه‌ التراث الاسلامی، صعده، ۲جلد.

______________________________

۱٫ برخی دو کتاب المنتخب و الفنون را از تألیفات امام هادی یحیی بـن حـسین‌، شمرده‌اند.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۸۴)


۹۱٫ الرد علی الاباضیه.

– به کوشش امام حنفی عبدالله.(۱)

۹۲‌. مسائل‌ المجبره‌ عن وسوسه ابلیس و سائر الشیاطین.

– به کوشش امام حنفی عبدالله.(۲)

۹۳٫ النجاه (لمن اتبع الهدی و اجتنب الردی‌). (‌‌فی‌ اثبات العدل و الرد عـلی الجـبریه القدریه).

– بـه کوشش ویلفرد مادلونگ، (النشرات الاسلامیه ۳)، دار‌ النشر‌ فرانتز‌ اشتاینر، ویسبادن، ۱۴۰۵/۱۹۸۵٫

– دار المناهل للطباعه و النشر و التوزیع، بیروت، چاپ دوم، ۱۴۱۱/۱۹۹۰٫

– به‌ کـوشش امام حنفی عبدالله، دار الآفاق العربیه، قاهره، چاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

أبومحمد‌ حسن بن احـمد بـن‌ یـعقوب‌ همدانی «لسان الیمن»(۳)

(۲۸۰-۳۳۴)

۹۴٫ الاکلیل. جلد۱٫ (انساب خولان).

– به کوشش محمد بن علی أکوع حوالی، مطبعه السنّه المـحمدیه، ‌ ‌چـاپ اول، قاهره ۱۹۶۳٫

– به کوشش محمد بن علی أکوع حوالی‌، چاپ دوم، قاهره، ۱۹۷۷٫

۱/۹۴٫ الاکلیل. جلد۲٫ (انـساب حـمیر).

– بـه کوشش محمد بن علی أکوع حوالی، مطبعه السنّه المحمدیه، قاهره، ۱۹۶۷٫

– به کوشش نبیه امین فـارس، دار الکلمه للطباعه و النشر و التوزیع‌، صنعاء‌، دار العوده، بیروت.

۲/۹۴٫ الاکلیل. جلد۸٫ (قصور الیمن و محافدها و مـدنها و دفائنها).

– به کوشش الأب انـتساس مـاری الکرملی، مطبعه الکاتولیکیه، بغداد، ۱۹۳۱٫

– به کوشش نبیه امین فارس، برنستون، چاپ اول، ۱۹۴۰‌.

– به‌ کوشش محمد بن علی أکوع حوالی، دمشق، ۱۹۷۹٫

______________________________

۱٫ معرفی شده در النجاه، به کوشش امام حنفی عبدالله.

۲٫ همان.

۳٫ زیدی بودن هـمدانی بنابر رأی برخی محققان همچون، احمد بن محمد‌ شامی‌ در تاریخ الیمن الفکری فی العصر العباسی، دار النفائس، بیروت، چاپ اول، ۱۴۰۷/۱۹۸۷، ۴جلد، ج۱، ص۱۷۱-۱۷۰؛ و عبدالسلام بن عباس وجیه در أعلام المؤلفین الزیدیه، ص۳۰۵؛ و سید احمد حسینی‌ در‌ مؤلفات‌ الزیدیه.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۸۵)


۳/۹۴٫ الاکـلیل. جـلد۱۰‌. (انساب‌ همدان‌ و عیون أخبارها).

– به کوشش محب‌الدین خطیب، المطبعه السلفیه، قاهره، ۱۳۶۸٫

– به کوشش محب‌الدین خطیب، الدار الیمنیه للنشر و التوزیع، ۱۴۰۸٫

– مکتبه الجیل‌ الجدید‌، صنعاء‌، ۱۴۱۰/۱۹۹۰٫

۹۵٫ الجوهرتین العتیقتین.

– به کوشش کریستوفر‌ تول‌، ۱۹۶۸٫

– ترجمه شـده بـه عربی به وسیله یوسف محمد عبدالله، الجمهوریه العربیه الیمنیه، وزاره الاعلام و الثقافه، صنعاء، مشروع کتاب‌ ۱۵‌، ۱۹۸۵‌.

– ریاض، ۱۴۰۸/۱۹۸۷٫

۹۶٫ صفه جزیره العرب.

– به کوشش د، ه . مولر‌، مطبعه بریل، لیدن، ۱۸۸۴٫

– به کوشش د، ه . مولر، مطبعه بـریل، لیـدن، ۱۸۹۱٫

– به کوشش محمد بن عبدالله بن بلهید‌ النجدی‌، مطبعه‌ السعاده، قاهره، ۱۳۷۳/۱۹۵۳٫

– به کوشش د، ه . مولر، مطبعه بریل، لیدن، ۱۹۶۸‌.

– به‌ کوشش محمد بن علی أکوع حوالی و حمد جاسر، دار الیمامه، ریاض، ۱۳۹۴/۱۹۷۴٫

– بـه کـوشش مـحمد‌ بن‌ علی‌ أکوع حوالی، مـرکز الدراسـات و البـحوث الیمنی، صنعاء، چاپ سوم، ۱۹۸۳٫

– به کوشش‌ محمد‌ بن‌ علی أکوع حوالی، دار الشؤون الثقافه العامه، (آفاق عربیه)، بغداد، ۱۴۰۱/۱۹۸۹٫

– مکتبه الارشاد‌، صنعاء‌، ۱۴۱۰‌/۱۹۹۰٫

۹۷٫ القـصیده الدامـغه و شـرحها.

– به کوشش محمد بن علی أکوع حوالی، قـاهره، ۱۹۷۵‌.

أبـوالحسین‌ احمد بن موسی طبری

(۲۶۸-۳۴۰)

۹۸٫ المنیر.

– به کوشش علی سراج الدین‌ عدلان‌.(۱)

______________________________

۱٫ معرفی‌ شده در فهرست منتشر شده از سوی مؤسسه الامـام زیـد بـن علی(ع) الثقافیه. (سال‌ ۲۰۰۲‌ میلادی).

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۸۶)


۹۹٫ المجالس و المناظرات. (مجالس أبی‌الحسین الطبری) (فـی اصول الدین علی مذهب الهادی‌).

– به‌ کوشش‌ عبدالله بن حمود درهم عزی، مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثـقافیه، عـَمّان، چـاپ اول، ۱۴۲۲‌/۲۰۰۲‌.

أبوالعباس احمد بن ابراهیم بن حسنی

(۳۵۳)

۱۰۰٫ المصابیح (فی سیره الرسول‌ و آل‌البـیت‌).(۱)

– بـه‌ کوشش عبدالله بن عبدالله حوثی، مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثقافیه، عَمّان، چاپ اول، ۱۴۲۲‌/۲۰۰۲‌.

– بخشی‌ در أخبار أئمـه الزیـدیه، بـه کوشش ویلفرد مادلونگ، از سری متون و پژوهش‌های‌ منتشر‌ شده به وسیله مرکزِ آلمـانیِ مـطالعات شـرقی در بیروت، شماره ۲۸، فرانتز اشتاینر، ویسبادن، ۱۹۸۷٫

– بخشِ‌ (شرح‌ حال حسین فخّی، یحیی بن عبدالله و ادریـس بـن عـبدالله) ملحق به أخبار‌ فخ‌.

أبوالقاسم اسماعیل صاحب بن عباد طالقانی

(۳۲۶‌-۳۸۵‌)

۱۰۱‌. الابانه عن مذهب أهـل العـدل (بحجج القرآن‌ و العقل‌). (الابانه عن الامامه).

– در نفائس المخطوطات، مجموعه ۱، نجف أشرف، ۱۳۷۲٫

– به کـوشش مـحمدحسن‌ آل‌یـاسین‌، دار التضامن، بغداد، چاپ دوم‌، ۱۳۸۳‌/۱۹۶۳٫

۱۰۲‌. الاقناع‌ (فی‌ العروض و تخریج القوافی).

– به کوشش محمدحسن‌ آل‌یاسین‌، المـکتبه العـلمیه، بغداد، ۱۳۷۹/۱۹۶۰٫

۱/۱۰۳٫ الأمثال السائره (فی شعر المتنبی). (امثال‌ المتنبی‌).

– در انوار الربیع فی انواع البـدیع‌، تـألیف سـید علی خان‌ (ابن‌معصوم‌ مدنی متوفای ۱۱۱۸ قمری)، ایران‌، ۱۳۰۴‌.

______________________________

۱٫ این کتاب سیره پیامبر و اهل‌بیت را تا امام یـحیی بـن زید در برمی‌گیرد‌، و از‌ یحیی بن زید تا أبوعبدالله‌ داعی‌ به‌ وسیله علی بـن‌ بـلال‌ آمـلی تکمیل شده است‌.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۸۷)


– در‌ مجله المقتطف، جلد ۲۷، شماره ۱۰ و ۱۱٫

– بیروت، ۱۹۵۰٫

– در مجله ثقافه الهند.

– به‌ کوشش‌ محمدحسن آل‌یـاسین، مـکتبه النـهضه، بغداد، وزاره‌ التربیه‌ العراقیه، ۱۳۸۵‌/۱۹۶۵‌.

۲/۱۰۳‌. امثال سائره.

ترجمه به‌ فارسی به وسیله فیروز حـریرچی، انـتشارات سحر، تهران، ۱۳۵۶ شمسی.

۱۰۴٫ التذکره (فی الاصول الخمسه‌).

– در‌ نفائس المخطوطات، مجموعه ۲، نجف أشرف، ۱۳۷۳‌.

۱۰۵‌. دیوان‌ اسماعیل‌ بن‌ عـباد.

– مـکتبه النهضه‌، بغداد‌، ۱۳۸۴/۱۹۶۵٫

– به کوشش محمدحسن آل‌یاسین، مؤسسه قائم آل‌محمد(ص)، قم، چاپ سـوم، ۱۴۱۲/۱۹۹۲٫

۱۰۶٫ (المـختار‌ من‌) رسائل‌ الصاحب بن عباد. (الکافی فـی الرسـائل).(۱)

– بـه‌ کوشش‌ عبدالوهاب‌ عزام‌ و شوقی‌ ضیف‌، چاپ اول، دار الفـکر العـربی، قاهره، ۱۳۶۶/۱۹۴۷٫

۱۰۷٫ رسائل قابوس الی صاحب بن عباد و اجوبه الصاحب بن عباد.

– در کمال البلاغه یـا رسـائل شمس‌المعالی قابوس بن‌ وشمگیر(۲)، جـمع‌آوری شـده به وسـیله عـبدالرحمان بـن علی نیردادی، به کوشش محب‌الدین خـطیب، المـکتبه العربیه، بغداد، المطبعه السلفیه، قاهره، ۱۳۴۱٫

۱۰۸٫ رساله فی احوال عبدالعظیم (و ثواب زیارته).

– در خـاتمه مـستدرک‌ الوسائل‌، ج۳، ص۶۱۴، میرزا حسین نوری طبرسی (مـتوفای ۱۳۲۰ قمری)، مؤسسه اسماعیلیان للطـباعه و النـشر و التوزیع، قم، المکتبه الاسلامیه، تـهران.

– بـه کوشش محمدحسن آل یاسین، در نفائس المخطوطات، مجموعه ۴، نجف أشرف، ۱۳۷۴‌.

______________________________

۱٫ اصل‌ رسائل ۱۰ جلد و در روایتی دیـگر تـا ۳۰ جلد شمرده شده است. ر.ک بـه الصـاحب بـن عباد حیاته و أدبـه، ص۲۱۷، تـألیف محمد حسن آل‌یاسین‌، مـطبعه‌ المـعارف، بغداد، چاپ اول، ۱۳۷۶‌/۱۹۵۷‌.

۲٫ أعلام المؤلفین الزیدیه، ص۷۵۹، قابوس را نیز زیدی مذهب دانسته است.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۸۸)


– در مقاله اول از سی مـقاله، رضـا استادی، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مـدرسین‌ حـوزه‌ علمیه قـم، چـاپ اول‌، ۱۳۷۳‌ شـمسی.

– در خاتمه مستدرک الوسائل، ج۴، ص۴۰۴، بـه کوشش مؤسسه آل‌البیت لاحیاء التراث، قم، چاپ اول، ۱۴۱۶٫

۱۰۹٫ رساله فی الطب.

– در رسائل ابن‌عباد.

۱۱۰٫ رساله فی الهـدایه و الضـلاله.

– به کوشش‌ محمد‌ موقر و حسین عـلی مـحفوظ، انـجمن فـرهنگی مـهر، تهران، ۱۳۷۴/۱۹۵۵٫

– به کـوشش مـحمد موقر و حسین علی محفوظ، المطبعه الحیدریه، نجف‌أشرف.

۱۱۱٫ الروز النامجه.

– به کوشش محمدحسن آل یاسین، مطبعه المعارف‌، بغداد‌، ۱۳۷۷٫

۱۱۲‌. عـنوان المـعارف و ذکـر الخلائف. (فی التاریخ).

در نفائس المخطوطات، مجموعه ۱، نـجف أشـرف، ۱۳۷۲٫

۱۱۳٫ الفـرق بـین الضـاد‌ و الظـاء.

– مکتبه النهضه، المکتبه العلمیه، بغداد، ۱۳۷۷/۱۹۵۸٫

– وزاره الثقافه و الاعلام‌ العراقیه‌، بغداد‌، چاپ دوم، ۱۴۰۱/۱۹۸۱، ۳جلد.

۱۱۴٫ القصیده الفریده (فی اصول الدین).

– همراه با (شرح جعفر بن احمد ‌‌بن‌ عبدالسلام)، به کوشش مـحمد حسین آل‌یاسین، المکتبه الأهلیه، بغداد، چاپ اول، ۱۳۸۵/۱۹۶۵‌.

– مؤسسه‌ قائم‌ آل‌محمد(ص)، قم، ۱۴۱۳، تصویر از نسخه خطی.

۱۱۵٫ الکشف عن مساوی المتنبی. (اظهار مساوی المتنبی‌). (الأخذ علی أبی‌الطیب المتنبی).

– مکتبه القدس، قاهره، چاپ اول، ۱۳۴۹٫

– در الابانه عـن‌ سـرقات المتنبی، تألیف أبوسعید‌ محمد‌ بن احمد عمیدی، به کوشش و شرح ابراهیم دسوقی بساطی، دار المعارف، قاهره، ۱۹۶۱٫

– مکتبه النهضه، بغداد، ۱۳۸۵/۱۹۶۵٫

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۸۹)


۱۱۶٫ الکشف عن مناهج اصناف الخوارج.

– به کوشش محمد تقی دانش پژوه، در‌ مـجله دانـشکده ادبیات تبریز، شماره ۲۰٫

۱۱۷٫ المحیط (فی اللغه).

– سلسله المعاجم و الفهارس، ش۲۶-۲۴، الجمهوریه العراقیه، وزاره الثقافه و الاعلام و الفنون، بغداد، چاپ اول، ۱۳۹۸-۱۳۹۵/۱۹۷۸-۱۹۷۵، ۳جلد.

– دار الکتب‌ العلمیه‌، بیروت، چاپ اول، ۱۹۹۴، ۱۱جلد.

احـمد بـن سهل رازی

(ق۴)

۱۱۸٫ أخبار فخ (و خبر یـحیی بـن عبدالله و أخیه ادریس بن عبدالله). (انتشار الحرکه الزیدیه فی الیمن و المغرب و الدیلم).

– به کوشش‌ ماهر‌ جرّار، دار الغرب الاسلامی، بیروت، چاپ اول، ۱۹۹۵٫

قاضی حسین بن احـمد بـن یعقوب همدانی

(ق۴)

۱۱۹٫ سیره الامـام المـنصور بالله القاسم بن علی العیانی (۳۹۳-۳۱۰).

– به کوشش عبدالله‌ بن‌ محمد حبشی، دار الحکمه الیمانیه للطباعه و النشر و التوزیع و الاعلان، صنعاء، چاپ اول، ۱۹۶۶٫

امام مهدی لدین الله حسین بن قاسم بن علی عیانی

(۳۸۴-۴۰۴)

۱۲۰٫ المعجز (فـی اصـول‌ الدین‌ و معرفه‌ الخالق). (مجوعه رسائل).

– به کوشش‌ امام‌ حنفی‌ عبدالله، (زیر چاپ).(۱)

محمد بن حسن بن محمد کلاعی حمیری(۲)

(۴۱۰)

۱۲۱٫ المسالک و الممالک (فی صفه بیت‌المقدس و ولاه مصر و دمشق).

ـ بخشی‌ به‌ کوشش‌ صـلاح‌الدین مـنجد، در مجله مـعهد المخطوطات، شماره ۴٫

______________________________

۱٫ معرفی‌ شده‌ در النجاه، به کوشش امام حنفی عبدالله.

۲٫ معرفی شده در مؤلفات الزیدیه، ج۳، ص۱۳؛ و اعلام المؤلفین الزیـدیه، ص۸۹۰٫ هر چند‌ برخی‌، مؤلف‌ را زیدی ندانسته‌اند.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۹۰)


امام مؤید بالله أبوالحسین احـمد بـن حـسین‌ حسنی دیلمی هارونی

(۳۳۳-۴۱۱)

۱۲۲٫ الأمالی (الصغری).

– به کوشش عبدالسلام عباس وجیه، دار التراث الاسلامی، صعده، چاپ‌ اول‌، ۱۴۱۴‌/۱۹۹۳٫

– به کوشش عـبدالواسع ‌ ‌بـن یحیی واسعی، صنعاء، ۱۳۵۵٫

۱۲۳٫ (متن‌) التجرید‌ (فی فقه الامامین الأعظمین القاسم بن ابراهیم الرسـّی و الهـادی یـحیی بن الحسین).

– به کوشش عبدالله بن‌ حمود‌ درهم‌ عزی، مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثـقافیه، عَمّان، چاپ اول، ۱۴۲۲/۲۰۰۲‌.

۱۲۴‌. رساله‌ الامام المؤید بالله الی المسلمین.

ـ در شرح التجرید، جلد۱٫

۱۲۵٫ سیاسه المریدین. (فـی التوبه‌ و الانقطاع‌ الی‌ رب العـالمین).

– بـه کوشش عبدالله بن اسماعیل بن هاشم شریف، مکتبه مرکز بدر العلمی‌ و الثقافی‌ للطباعه و النشر و التوزیع، صنعاء، مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثقافیه، عَمّان، چاپ اول‌، ۱۴۲۲‌/۲۰۰۲‌.

– بخشی همراه با شرح التجرید، جلد۱٫

۱۲۶٫ شـرح التجرید (فی فقه الزیدیه). (شرح فتاوی‌ امام‌ قاسم رسّی و امام هادی یحیی بن حسین).

– مکتب عنبر، دمشق، چاپ اول، ۱۴۰۵‌/۱۹۸۵‌، ۶جلد‌ در ۳مجلد، تصویر از نسخه خطی.

۱۲۷٫ النبوات. (اثبات نبوه النبی).

– به کوشش خلیل احـمد‌ ابـراهیم‌ الحاج، دار الباز للطباعه و النشر، عربستان سعودی.

– دار التراث العربی، مصر، ۱۳۹۹‌/۱۹۷۹‌.

أبوالفرج‌ علی بن حسین بن محمد بن هندو

(۴۲۰)

۱۲۸٫ (ملتقطات من) الرساله المشوقه فی المدخل‌ الی‌ علم‌ الفلسفه.

– به کوشش محمد تـقی دانـش پژوه، در مجله جاویدان خرد.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۹۱)


۱۲۹‌. الکلم‌ الروحانیه من الحکم الیونانیه.

– مصطفی القبائی الدمشقی، قاهره، ۱۳۱۸٫

۱۳۰٫ مفتاح الطب و منهاج الطلاب.

– به کوشش‌ مهدی‌ محقق و محمد تقی دانش پژوه، مؤسسه مطالعات اسلامیِ دانشگاه مک گـیل (شـعبه‌ تهران‌)، ۱۳۶۸ شمسی.

امام موفق بالله أبوعبدالله حسین‌ بن‌ اسماعیل‌ جرجانی شجری

(۴۲۰)

۱۳۱٫ الاعتبار و سلوه العارفین‌ (فی‌ الزهد).

– به کوشش عبدالسلام عباس وجیه، مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثقافیه، عَمّان‌، چـاپ‌ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱، ۲جـلد.

قـاضی‌ أبوالقاسم‌ اسماعیل بن‌ احمد‌ بـن‌ مـحفوظ بـستی جیلی

(۴۲۰)

۱۳۲٫ (البحث‌ عن‌) ادله التکفیر و التفسیق.

– به کوشش حسن انصاری قمی، (در دست تحقیق).(۱)

۱۳۳‌. کشف‌ أسرار الباطنیه و غوار مذهبهم.

– بخشی به‌ کوشش اسـترن، در مـقاله‌:

Abu‌””l – Qasim al-Busti and‌ his‌ refutation of Isma””ilism (1961), 53-41, reper. in idem, Studies in‌ early‌ Isma””ilism, Jerusalem, 3891‌, صـص‌ ۰۲۳‌-۹۹۲

-به کوشش‌ حسن‌ انصاری قمی، (در دست‌ تحقیق‌).(۲)

۱۳۴٫ المـراتب (فـی فضائل أمیرالمؤمنین علی بن أبی‌طالب). (مناقب أمیرالمؤمنین). (الدرجات).

-به کوشش محمدرضا‌ انصاری‌ قمی، در مجموعه میراث حدیث شیعه‌، دفترششم‌، بـه کـوشش‌ مـهدی‌ مهریزی‌ و علی صدرایی خویی، مرکز‌ تحقیقات دارالحدیث، قم، ۱۳۸۰ شمسی.

-بـه کوشش یک یمنی، (در دست تحقیق)(۳)

______________________________

۱٫ معرفی شده در‌ مقاله‌ ابوالقاسم بستی و کتابی منسوب به ابن‌بطریق‌، حسن‌ انصاری‌ قمی‌، مـجله‌ کـتاب مـاه (دین‌)، شماره‌ ۵۳-۵۴، سال پنجم، شماره ۵-۶، اسفند ۱۳۸۰ و فرودین ۱۳۸۱ شمسی، ۱۴۲۳/۲۰۰۲٫

۲٫ همان.

۳٫ همان.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۹۲)


۱۳۵٫ المـعتمد‌ (فـی‌ الامامه‌).

– به کوشش حسن انصاری قمی، (در دست‌ تحقیق‌).(۱)

امام‌ ناطق‌ بالحق‌ أبوطالب‌ یحیی بن حسین حـسنی دیـلمی هـارونی

(۳۴۰-۴۲۴)

۱۳۶٫ الافاده (فی تاریخ أئمه الزیدیه).

– به کوشش محمد یحیی سالم عزّان، دار الحـکمه الیـمانیه للطـباعه و النشر و التوزیع و الاعلان‌، صنعاء، چاپ اول، ۱۴۱۷/۱۹۹۶٫

– بخشی در أخبار أئمه الزیدیه، به کوشش ویلفرد مادلونگ، از سـری مـتون و پژوهـش‌های منتشر شده به وسیله مرکزِ آلمانیِ مطالعات شرقی در بیروت، شماره ۲۸‌، فرانتز‌ اشتاینر، ویسبادن، ۱۹۸۷٫

۱۳۷٫ التـحریر فـی الکشف عن نصوص الأئمه النحاریر. (فی الفقه).

– به کوشش محمد یحیی سالم عـزّان، مـکتبه مـرکز بدر العلمی و الثقافی للطباعه و النشر و التوزیع، چاپ اول‌، ۱۴۱۸‌/۱۹۹۸، ۲جلد.

۱۳۸٫ تیسیر المطالب (من أمالی الامام أبـی‌طالب).(۲)

– دار مـکتبه الحیاه للطباعه و النشر ، بیروت.

– به کوشش یحیی عبدالکریم فضیل، دار الیمن الکبری‌، صنعاء‌، مـؤسسه الأعـلمی للمـطبوعات، بیروت، چاپ‌ اول‌، ۱۳۹۵/۱۹۷۵٫

– به کوشش عبدالله بن حمود درهم عزی، مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثـقافیه، عـَمّان، چاپ اول، ۱۴۲۲/۲۰۰۲٫

– به کوشش محمدکاظم محمودی‌، مجمع‌ احیاء الثقافه الاسلامیه، قم‌، (در‌ دست تـحقیق).

۱۳۹٫ الدعـامه فـی الامامه. (الزیدیه). (نصره مذاهب الزیدیه).(۳)

– به کوشش ناجی حسن، دارالکتب، قاهره .

______________________________

۱٫ همان.

۲٫ تدوین شده بـه وسـیله جـعفر بن احمد بن عبدالسلام و روایت قاضی مسوری.

۳٫ با‌ نام‌ نخست از مؤلفات امـام ابـوطالب هارونی شمرده شده و محقق آن را با دو نام دیگر از تالیفات صاحب بن عباد دانسته و منتشر کرده است.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۹۳)


– المـکتبه الوطـنیه، بغداد، ۱۹۷۷٫

– با نامِ‌ نصره‌ مذاهب الزیدیه‌، به کوشش ناجی حسن، الدار المتحده للنـشر، بـیروت، چاپ اول، ۱۹۸۱٫

– با نامِ الزیدیه، به کوشش نـاجی‌ حـسن، الدار العـربیه للموسوعات، بیروت، چاپ اول، ۱۴۰۷/۱۹۸۶٫

۱۴۰٫ شرح‌ البالغ‌ المدرک‌.

– بـه کـوشش محمد یحیی سالم عزّان، مکتبه مرکز بدر العلمی و الثقافی للطباعه و النشر و التوزیع، صـنعاء، چـاپ اول‌، ‌‌۱۴۱۷‌/۱۹۷۷٫

امام احمد بن حسین بـن أبـی‌هاشم مانکدیم حـسینی

(۴۲۵)

۱۴۱٫ (تـعلیق) شـرح‌ الاصول‌ الخمسه‌(۱)

– مطبعه الاستقلال الکبری، قـاهره، چـاپ اول، ۱۳۸۴/۱۹۶۵٫

– به کوشش عبدالکریم عثمان، مکتبه وهبه، قاهره‌، چاپ دوم، ۱۴۰۸/۱۹۸۸٫

– به کوشش عبدالکریم عـثمان، مـکتبه وهبه، قاهره، چاپ سوم‌، ۱۴۱۷/۱۹۹۶٫

أبوعبدالله عـزالدین‌ محمد‌ بن علی بـن حـسن علوی شجری

(۳۶۷-۴۴۵)

۱۴۲٫ الأذان بحی علی خـیر العـمل.

– به کوشش علی بن عبدالکریم فضیل، دمشق، ۱۳۹۹/۱۹۷۹٫

– به کوشش محمد یحیی سالم عـزّان، مـکتبه مرکز‌ بدر العلمی و الثقافی للطـباعه و النـشر و التـوزیع، صنعاء، چاپ اول، ۱۴۱۸/۱۹۹۷٫

۱۴۳٫ التـعازی.

– بـه کوشش فارس حسون کـریم، در مـجموعه میراث حدیث شیعه، دفتر چهارم، به کوشش

______________________________

۱٫ تألیف قاضی عبدالجبار.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۹۴)


مهدی‌ مهریزی‌ و علی صـدرایی خـویی، مرکز تحقیقات دار الحدیث، قم، ۱۳۷۸ شمسی.

۱۴۴٫ تـسمیه مـن روی عن الامـام زیـد مـن التابعین. (اسماء الرواه التابعین عـن الامام).

– به کوشش صالح عبدالله قربان، چاپ‌ اول‌.(۱)

۱۴۵٫ جامع آل‌محمد. (الجامع الکافی لعلوم آل‌محمد).

– (در دست تـحقیق).(۲)

۱۴۶٫ فـضل زیاره الحسین(ع).

– به کوشش سید احـمد حـسینی و سـید مـحمود مـرعشی، مکتبه آیه‌الله العـظمی المـرعشی النجفی، قم، چاپ‌ اول‌، ۱۴۰۳٫

۱۴۷٫ فضل الکوفه و فضل اهلها. ج۱٫

– به کوشش محمد سعید طریحی، مؤسسه اهل‌البیت، بیروت، ۱۴۰۱/۱۹۸۱٫

۱۴۸ الفـوائد المـنتقاه (و الغـرائب الحسان عن الشیوخ الکوفیین). (منتخب، حافظ أبـوعلی مـحمد بـن‌ عـلی‌ صـوری‌ ۳۷۶-۴۴۱).

– بـه کوشش عمر‌ عبدالسلام‌ تدمری‌، دار الکتاب العربی، بیروت، ۱۴۰۷/۱۹۸۷٫

أبواسماعیل ابراهیم بن ناصر بن طباطبا اصفهانی(۳)

(بعد از ۴۶۱)

۱/۱۴۹٫ منتقله الطالبیین.

– به کوشش‌ سید‌ مهدی‌ خرسان، چاپ اول، ۱۳۸۸٫

۲/۱۴۹٫ مهاجران آل أبوطالب‌.

– ترجمه‌ فـارسی منتقله الطالبیین به وسیله محمدرضا عطائی، چاپ اول، موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد، چاپ اول، ۱۳۷۲‌ شمسی‌.

______________________________

۱٫ در‌ ۶۵ صفحه چاپ شده است. أعلام المؤلفین الزیدیه، ص۹۴۶٫

۲٫ معرفی‌ شده در مرقاه الوصول الی علم الاصول.

۳٫ در خـصوص زیـدی بودن مؤلف، علاوه بر أعلام المؤلفین الزیدیه، ص۷۳‌؛ ر.ک به‌ مقدمه‌ محقق بر کتابِ منتقله الطالبیین. کتاب.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۹۵)


امام مرشد بالله یحیی بن‌ موفق‌ بالله حسین بن اسماعیل جرجانی شجری

(۴۱۲-۴۷۹)

۱۵۰٫ الأمالی. (الأمـالی الخـَمیسیّه).(۱)

– مطبعه المتنبی، بغداد، چاپ‌ اول‌.

– مطبعه‌ الفجاله، قاهره، چاپ اول، ۱۳۷۶، ۲جلد در ۱مجلد.

– عالم الکتب للطباعه و النشر‌ و التوزیع‌، بیروت‌، چاپ سوم، ۱۴۰۳/۱۹۸۳، ۲جلد در ۱مجلد.

– به کوشش مـحمد حـسن محمد حسن اسماعیل‌، دار‌ الکتب‌ العـلمیه، بـیروت، چاپ اول، ۱۴۲۲/۲۰۰۱، ۲جلد.

حاکم أبوسعد محسن بن محمد بن کرامه‌ بیهقی‌ جُشَمی

(۴۱۳-۴۹۴)

۱۵۱٫ تحکیم العقول (فی تصحیح الاصول).

– به کوشش عبدالسلام بن‌ عباس‌ وجیه‌، مؤسسه الامـام زیـد بن علی(ع) الثقافیه، عـَمّان، چـاپ اول، ۱۴۲۱/۲۰۰۱٫

۱۵۲٫ تنبیه الغافلین‌ (عن‌ فضائل الطالبیّین). (فضائل الطالبیّین).

– به کوشش محمدرضا انصاری قمی، سازمان چاپ و انتشارات وزارت‌ فرهنگ‌ و ارشاد‌ اسلامی، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۸ شمسی.

– به کوشش تحسین آل‌شبیب موسوی، مرکز الغدیر للدراسـات الاسـلامیه‌، ۱۴۲۰‌/۲۰۰۰٫

– به کوشش ابراهیم یحیی درسی، مرکز اهل‌البیت للدراسات الاسلامیه، صعده، چاپ‌ اول‌، ۱۴۲۱‌/۲۰۰۰٫

______________________________

۱٫ تدوین و تنظیم، محیی‌الدین محمد بن احمد بن علی قرشی.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۹۶)


۱۵۳٫ التهذیب. (تفسیر الحاکم الجشمی‌).

– به‌ کوشش‌ محمد بن قاسم هـاشمی، ۸جـلد، (در دست تـحقیق).

۱۵۴٫ جلاء الأبصار.

– بخشی‌ در‌ أخبار أئمه الزیدیه، به کوشش ویلفرد مادلونگ، از سری متون و پژوهش‌های منتشر شده به وسـیله مرکزِ‌ آلمانیِ‌ مطالعات شرقی در بیروت، شماره ۲۸، فرانتز اشتاینر، ویسبادن، ۱۹۸۷٫

۱۵۵٫ رساله‌ ابـلیس‌ الی اخـوانه المـناحیس. (رساله الشیخ أبی‌مره الی‌ اخوانه‌ المجبره‌).

– قم، ۱۴۰۶٫

– مکتبه التراث الاسلامی، صعده، چاپ‌ اول‌، ۱۹۹۴٫

– به کوشش حسین مدرسی طـباطبایی، ‌ ‌چـاپ اول، ۱۴۱۴/۱۹۹۴٫

– به کوشش حسین‌ مدرسی‌ طباطبایی، دار المنتخب العربی، بیروت‌، چاپ‌ اول، ۱۴۱۵‌/۱۹۹۵‌.

۱۵۶‌. شرح عیون المسائل.

– بـخشی در فـضل‌ الاعـتزال‌ و طبقات المعتزله، به کوشش فؤاد سید، الدار التونسیه للنشر، تونس، چاپ اول‌، ۱۳۹۳‌/۱۹۷۴٫

– بخشی در فضل الاعتزال و طبقات‌ المـعتزله، به کوشش فؤاد‌ سید‌، الدار التونسیه للنشر، تونس، المؤسسه‌ الوطنیه‌ للکتاب، الجزائر، چاپ دوم، ۱۴۰۶/۱۹۸۶٫

– بـه کوشش عدنان زرزور، جلد۱، (زیـر چـاپ‌).(۱)

۱۵۷‌. نصیحه العامه. (الرساله التامه فی‌ نصیحه‌ العامه‌).(۲)

– بخشِ (بیان مذاهب‌ باطنیه‌ در استانبول)، به کوشش‌ محمدتقی‌ دانش پژوه، در مجله دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز.

______________________________

۱٫ معرفی شده در کتاب الحاکم الجشمی‌ و منهجه‌ فی تفسیر القرآن، تـألیف عدنان زرزو‌، مؤسسه‌ الرساله للطباعه‌ و النشر‌، بیروت‌، ۱۳۹۱/۱۹۷۱٫

۲٫ به زبان‌ فارسی.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۹۷)


مفرح بن احمد ربعی

(ق۵)

۱۵۸٫ سیره الأمیرین الجلیلین الشریفین الفاضلین (القاسم و محمد ابنی جعفر‌ بن‌ الامام القاسم بن علی العیانی).

– به‌ کوشش‌ رضـوان‌ السـید‌ و عبدالغنی‌ محمود عبدالعاطی، با‌ مقدمه‌ ویلفرد مادلونگ و چهار ملحق، دار المنتخب العربی، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۳/۱۹۹۳٫

ابوالحسن علی بن بلال‌ آملی‌

(ق۵)

۱۵۹‌. تتمه المصابیح.(۱)

– همراه با المصابیح فی سیره‌ الرسول‌ و آل‌البیت‌، به‌ کوشش‌ عـبدالله‌ بـن عبدالله حوثی، مؤسسه الامام زید بن علی(ع) الثقافیه، عَمّان، چاپ اول، ۱۴۲۲/۲۰۰۲٫

______________________________

۱٫ از امام یحیی بن زید تا أبوعبدالله داعی.

هفت آسمان » تابستان ۱۳۸۱ – شماره ۱۴ (صفحه ۱۹۸)


شبکه بین المللی مطالعات ادیان

اینفورس (شبکه بین المللی مطالعات ادیان)،‌ بخشی از یک مجموعه فعالیت های فرهنگی است که توسط یک گروه جهادی مجازی انجام می شود. این گروه  بدون مرز، متشکل از اساتید، طلاب، دانشجویان و کلیه داوطلبان باایمان و دغدغه مندی است که علاقمند به فعالیت علمی جهادی در عرصه جنگ نرم هستند. شما هم می توانید یکی از اعضای این گروه باشید(اینجا کلیک کنید). فعالیت های سایت زیر نظر سید محمد رضا طباطبایی، مدرس ادیان و کارشناس صدا و سیماست. موضوعات سایت نیز در زمینه سیر مطالعاتی با رویکرد تقویت بنیه های اعتقادی و پاسخ به شبهات است.

0 0 رای ها
شما هم امتیاز بدهید..
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظر
بازخورد (Feedback) های اینلاین
View all comments
دکمه بازگشت به بالا
0
افکار شما را دوست دارم، لطفا نظر دهیدx
()
x