مطالعات متفرقه (خارج از سیر مطالعاتی)

گفت و گو: گفت و گوی ادیان

آدرس مقاله در پایگاه مجلات تخصصی نور: هفت آسمان » پاییز ۱۳۸۴ – شماره ۲۷ (از صفحه ۱۱ تا ۲۰)
گفت و گو: گفت و گوی ادیان (۱۰ صفحه)
مصاحبه شونده : فیتز جرالد،
هفت آسمان » پاییز ۱۳۸۴ – شماره ۲۷ (صفحه ۱۱)


‌ ‌‌‌عـالی‌ جناب اسقف اعظم فیتزجرالد H. E Archbishop Michael Fitzgerald از کشیشان بلند پایه انگلیسی تبار‌ در‌ کلیسای‌ کاتولیک است کـه دکـتری خـود را درالاهیات از دانشگاه پاییِ گریگوریان در شهر رم کسب‌ نمود و تحصیلات خود را در قلمرو علوم عربی و اسلامی در مؤسسه مـطالعات آسیایی‌ و آفریقاییِ دانشگاه لندن به‌ انجام‌ رساند. وی دارای تجربه و سابقه خدمت در کشورهای اسلامی و نـیز آشنایی و ارتباط با مـسلمانان اسـت. تألیفات متعددی نیز در خصوص گفت وگوی ادیان داشته که معروف ترین آن، کتاب ذیل است‌ که در سال ۱۹۹۲ انتشار یافته: Signs ofChristian Encounter with Muslims وی در حال حاضر رئیس شورای پاپی گفت وگوی ادیان می باشد. فیتز جرالد همراه بـا گروهی از کشیشان و متخصصانِ‌ بیولوژی‌ و بیواتیک به مناسبت نشستِ شورای پاپیِ گفت وگوی ادیان و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در پیرامون اخلاق زیستی در اسلام و مسیحیت به ایران سفر کردند و هم زمان دیداری نیز از قـم‌ و مـرکز‌ مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب داشتند. فرصت را مغتنم شمرده، ماهیت، و موقعیت کنونیِ گفت وگوی اسلام و مسیحیت را با ایشان به بحث گذاشتیم.

هفت آسمان: مایلیم در آغاز بافعالیت های‌ دبیرخانه‌ گفت وگوی ادیـانِ واتـیکان آشنا شویم.

۩ من و آقای خالد عکاشه در شورایی فعالیت می کنیم که چهل و یک سال پیش با هدف گفت وگوی بین ادیان دایر شد. این‌ شورا‌ چهل‌ و یک سال پیـش بـه منظور‌ کمک‌ به‌ ارتقای روابط مسیحیت با پیروان دیگر ادیان بنیان گذاری شد. این شورا می کوشد به کلیساهای کاتولیک محلی، در برقراری ارتباط‌ با‌ پیروان‌ ادیان دیگر در حد تـوان

هفت آسمان » پاییز ۱۳۸۴ – شماره ۲۷ (صفحه ۱۲)


یـاری رسـاند، و تاکنون‌ نیز‌ این هدف را از طـریق مـطالعاتِ انـجام شده، کنفرانس ها، تألیفات، دیدار با افراد مختلف، سخنرانی ها و بازدید از‌ مکان‌ هایی‌ که ادیان مختلف در آنجا شکل گرفته اند، بـه ویـژه‌ مـدارس علمیه دنبال کرده است، و می کوشد تا دریـابد کـه آنچه ادیان مختلف در قالب کشیش و روحانی، و زنان‌ و مردان‌ مذهبی‌ ارائه می کنند با چیزی که پیروان همان ادیان به آنـها‌ اعـتقاد‌ دارنـد مطابق است یا نه؟

فعالیت های شورای پاپی محدوده بسیار وسیعی را در بـر می گیرد‌، زیرا‌ تمام‌ ادیان را به جز یهودیت تحت پوشش قرار داده است. مسئولیت ارتباط‌ با‌ یهودیان‌ را کمیته ویـژه دیـگری بـرعهده دارد. ما می کوشیم تا به وظیفه خود که‌ دادن‌ مشاوره‌ بـه کـلیساهای محلی، و نیز برقراری ارتباط مستقیم با پیروان دیگر ادیان است به نحو‌ مطلوبی‌ عمل کنیم. بـه هـمین مـنظور نشست های متعددی را به عنوان مثال با‌ مسلمانان‌ برگزار‌ می کنیم کـه نـشست هـای دو روز اخیر با سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامیِ ایران‌ نمونه‌ ای از آنهاست که به طور منظم بـرگزار مـی شـود; با مسلمانان لیبی‌ هم‌ جلسات‌ منظمی داریم; همچنین سلسله جلساتی هم با مسلمانان اردن داشـته ایـم; ما زمینه برگزاری جلسات‌ مختلف‌ بین مسلمانان و مسیحیان را در نقاط مختلف جهان فراهم مـی کـنیم.

وارد‌ گـفت‌ وگوهای‌ چند جانبه نیز شده ایم; در اکتبر سال ۱۹۹۶ یک نشستِ بین ادیانی داشتیم کـه‌ در‌ آنـ‌ ۲۰۰ نفر شرکت داشتند که نیمی از آنها مسیحی (از فرقه های‌ مختلف‌، نه فقط کـاتولیک) و مـابقی از ادیـان دیگر شامل اسلام و یهودیت بودند و هدفِ آن بررسی نقش دین‌ در‌ هزاره سوم بود، هزاره ای که هـم اکـنون در آن قرار داریم‌. در‌ آن نشست، مقالات و سخنرانی های زیادی ارائه‌ نشد‌، تنها‌ یک سـخنرانی بـود کـه توسط یک بانوی‌ چینی‌ تبارِ کاتولیک از کشور مالزی ارائه شد و ما از همگان خواستیم نسبت به‌ مـوضعی‌ کـه او در سـخنانش ابراز‌ داشت‌ نظر خود‌ را‌ ابراز‌ کنند. به دنبال آن نشست کوچک‌ تری‌ را بـا حـضور افرادی از هشت سنّت دینی که دارای کتاب مقدس‌ هستند‌ برگزار کردیم و آن را «منابع دینی‌ برای صلح» نامیدیم. در‌ ایـن‌ نـشست از نمایندگان این هشت‌ دین‌ خواستیم بگویند که متون دینی صلح را چگونه عـرضه مـی کنند و چه کمکی‌ به‌ برقراری صلح و امـنیت مـی کنند؟ در‌ عـین‌ حال‌ از آنها خواستیم‌ در‌ مورد مطالب موجود در‌ کـتب‌ مـقدس که به نظر می رسد علیه صلح هستند نیز صحبت کنند، یعنی در‌ مـورد‌ عـبارت هایی که ممکن است مـشکل‌ سـاز‌ باشند. مـن‌ فـکر‌ مـی‌ کنم که سمینار کاملا‌ موفقی در بـاب آن مـوضوع داشتیم.

هفت آسمان » پاییز ۱۳۸۴ – شماره ۲۷ (صفحه ۱۳)


سمیناری را نیز با حضور کاتولیک هایی که تأملاتی‌ در‌ مورد ادیانِ فـاقد کـتاب مقدس دارند‌ برگزار‌ کردیم‌. همانگونه‌ کـه‌ می دانید در‌ جهان‌، ادیـانی وجـود دارند که صرفاً بر سـنت هـای شفاهی تکیه دارند و مطمئناً می دانید که ارتباط‌ برقرار‌ کردن‌ با پیروان چـنین ادیـانی کار بسیار مشکلی‌ است‌، چـرا‌ کـه‌ آنـها‌ مردمانی‌ درونگرا هـستند و بـا زبان های اروپایی آشـنایی نـدارند. اما برخی از پیروان این نوع ادیان که ما آنها را ادیان باستانی می نامیم در مـورد پیـامی که‌ می توان از این ادیان ارائه کـرد، تـأملاتی ارزشمند داشـتند. مـطمئناً مـا به راه خود که هـمانا یافتن شیوه هایی است که به مددِ آنها دین در فرآیند صلح و آرامش‌ فعال‌ تر شـود ادامـه خواهیم داد.

هفت آسمان: نگرش نوین کـلیسای کـاتولیک بـه اسـلام، و گـفت وگو با مـسلمانان بـر چه مبنایی استوار است؟

۩ شالوده، سند و مبنای این نگرش کلیسا نسبت به‌ پیروان‌ دیگر ادیان نشان افـتخاری اسـت کـه به خاطر ارتباط کلیسای کاتولیک با دیـگر ادیـان در ۲۸ اکـتبر سـال ۱۹۶۵، یـعنی ۴۰ سـال پیش‌ رسمیت‌ یافت. من فکر می کنم‌ که‌ احترام و تکریم، مضمون اصلیِ این نگرش است: کلیسای کاتولیک برای پیروان ادیان دیگر احترام قائل است و نیز به تـمام

هفت آسمان » پاییز ۱۳۸۴ – شماره ۲۷ (صفحه ۱۴)


آنچه در این ادیان، مقدس‌ هستند‌ احترام می گذارد، و به‌ دلیل‌ همین ارزش های موجودِ ادیان است که انسان هایی که از این ادیان پیروی می کنند قابل احترام هستند. منشأ این احـترام گـذاشتن جدای از انسانیت آنها، عقاید و اعمال مذهبی‌ آنهاست‌.

این سند می کوشد به اختصار (چرا که حجم خود سند بسیار اندک است) گزیده ای از ارزش های این ادیان را به دست دهد; بـه عـنوان مثال وقتی که‌ در‌ بند دوم‌ درباره اسلام صحبت می کند، درباره ایمان مسلمانان به خدای یگانه سخن می گوید «خدایی که آفریننده‌ و داور اسـت». در خـصوص مسلمانان به اعتقاد آنها بـه حـضرت ابراهیم‌ و به‌ احترام‌ و حرمتی که مسلمانان برای حضرت عیسی قائل اند و این که او را به عنوان پیامبر قبول دارند‌ ‌‌اشاره‌ می کند و البته تفاوت هـایی از ایـن قبیل را که مسیحیان حـضرت مـسیح‌ را‌ پسر‌ خدا می دانند نیز متذکر می شود و باور مسلمانان به زهد و تقوای حضرت مریم، مادر‌ مسیح را نیز یادآور می شود، سپس به گزیده ای از راه هایی‌ که مسلمانان ایمان خود‌ را‌ بـه خـدا نشان می دهند می پردازد: نماز، روزه، صدقه و شناخت ارزش زندگی اخلاقی. این سند مسیحیان را ترغیب کرد تا به منظور ستودن این ارزش ها و تأیید و ستایش آزادی و تلاش‌ برای صلح، با مسلمانان ارتباط برقرار کـنند و بـا آنها وارد گـفت وگو شوند و همکاری کنند.

نگرشی که در این سند ابلاغ شد رویکرد جدیدی در کلیسا بود. این سند اظـهار می‌ دارد‌ که بین مسلمانان و مسیحیان گذشته ای مملو از نزاع و روابط خصمانه وجـود داشـته اسـت، و مخصوصاً از کلیسای کاتولیک درخواست می کند که بر این روابط تیره گذشته فائق آید و روابط‌ خوبی‌ را بـا ‌ ‌مـسلمانان برقرار نماید. این نگاه، افق جدیدی بود که گشوده شد. از این رو در سال هـای ابـتداییِ شـورا که سال های تثبیت آن بود شورا باید‌ می‌ کوشید تا نشان دهد که این نـگرش جدید واقعاً با تمام چیزهایی که از کلیسا آموخته ایم سازگاری دارد، و با دیدگاه هـای خود حضرت عیسی نـسبت بـه ادیان دیگر‌ هم‌ منطبق‌ است، یعنی با سلوکی که‌ او‌ در‌ رابطه با پیروان دیگر ادیان داشت همخوان است. این کار با ملاحظات و تأملات کلامی توأم بود و نیز با نشان دادن نقش‌ کلیسا‌ در‌ جـهان و معرفی کلیسا به عنوان مظهر فاعلیتِ خداوند‌ در‌ زمین و این که این خداست که مردم را به رستگاری می رساند و نجات می دهد نه ما، و کلیسا تنها‌ به‌ رستگاری‌ انسان ها کمک مـی کـند و رستگاری منحصر به کسانی نیست‌ که ظاهراً به کلیسا تعلق دارند; بنابراین باید

هفت آسمان » پاییز ۱۳۸۴ – شماره ۲۷ (صفحه ۱۵)


تمام این مسائل تشریح می شد. پیامدهای این سند نیز‌ مورد‌ بررسی‌ و مطالعه قرار گرفت و خود ایـن سـند با دیگر اسناد شورای واتیکان‌ سنجیده‌ شد.

هم زمان جمعیت های کاتولیک تشویق می شدند تا با پیروان ادیان مختلف وارد گفت‌ وگو‌ شوند‌. به منظور راهنمایی آنها برای انـجام ایـن کار و این که از چه‌ اعمالی‌ باید‌ پرهیز شود مطالبی نگاشته شد و کتابچه ای در مورد گفت وگوی بین مسیحیان و مسلمانان‌ تهیه‌ شد‌ که در آن، به اختصار، اسلام معرفی شد. در اولین دوره فعالیتمان بـا کـشورهای‌ اسـلامی‌ یا مسلمانانی که در کشورهای اسـلامی زنـدگی مـی کنند مانند مصر، عربستان سعودی‌، لبنان‌، اندونزی‌، همچنین ایران ارتباط برقرار کردیم (در سال ۱۹۷۰ که من مشاور شورا بودم دیداری‌ با‌ یـک هـیئت ایـرانی داشتیم. این دیدار در دوران شاه انجام شد و یک هـیئت‌ ایـرانی‌ هم‌ به سرپرستی دکترسیدحسین نصر به رم آمدند.من هم اکنون آن جلسه را به خوبی‌ به‌ یاد دارم) این دوره، دوره نشست، دیدار، گـفت وگـو و بـرقراری ارتباط بود‌.

اما‌ در‌ دوره دوم، دیگر ما و نزدیکان پاپ در مرکزیت کلیسا نمی تـوانستیم با مسلمانان به طور‌ مستقیم‌ در‌ ارتباط باشیم، چرا که گفت وگوی واقعی می باید در قشرهای بومی‌ و محلی‌ صـورت مـی پذیـرفت، از این رو دستیاران ما در جمعیت های کاتولیک محلی در نواحی مختلف‌ جهان‌ عـهده دار انـجام وظیفه شدند. اینان می یابد با پیروان ادیان دیگر‌ که‌ در جوارشان زندگی می کردند وارد گفت‌ وگـو‌ شـوند‌ و در صـورت امکان برای تداوم این روابط‌ سازمان‌ و تشکیلات مناسبی را ایجاد نمایند که ایـن کـار در کـشورهای مشخصی انجام شد‌، به‌ عنوان مثال در سال ۱۹۷۱‌ (یا‌ ۱۹۷۲; تاریخ‌ دقیق‌ آن‌ را به درستی بـه خـاطر نـمی‌ آورم‌) دبیرخانه ای برای ارتباط با جهان اسلام در فرانسه دایر شد که‌ همچنان‌ به کـار خـود ادامه می دهد‌. کار این دبیرخانه آموزش‌ کاتولیک‌ ها، برگزاری نشست با مـسلمانان‌ و بـحث‌ در مـورد مشکلات مشترک و برخی اوقات صدور بیانیه های مشترک بوده است. مسئولین‌ همواره‌ تشویق مـی شـوند تا روابط‌ خوبی‌ در‌ سطوح محلی برقرار‌ کنند‌. این کار باعث توسعه‌ و پیشرفت‌ کـلیساهای مـحلی شـد. هنگامی که من در سال ۱۹۸۷ در این دفتر مشغول به‌ کار‌ شدم، کارنو ارینزه سرپرستی آنجا را‌ بـه‌ عـهده داشت‌ (احتمالا‌ برخی‌ از شما او را‌ دیده اید). من فکر می کنم او تا حـدی ایـن سـه جنبه را به یکدیگر‌ پیوند‌ داد: ۱٫ تحکیم مبانی قویِ کلامیِ این‌ برنامه‌; ۲٫ برقراری‌ ارتباط‌ (چرا‌ که او فـرد‌ تـوانایی‌ در بـرقراری ارتباط بود); ۳٫ حمایت از اهمیت کلیسا; هر جا که می رفتیم او

هفت آسمان » پاییز ۱۳۸۴ – شماره ۲۷ (صفحه ۱۶)


همواره مـی‌ کـوشید‌ با‌ هیئت های محلی گفت وگو کند، با‌ افراد‌ مختلف‌ در‌ حوزه‌ های‌ علمیه یا دانشگاه هـای کـاتولیک دیدار کند. او همیشه در صحبت های خود اهمیتی را که کلیسای کاتولیک برای گـفت وگـو قائل است خاطر نشان می کرد‌.

تـعداد هـمکاران مـا به زیادی گروه شما نیست، ما تـنها دوازده نـفر هستیم، در برابر تمام ادیان جهان; ما از نظر تعداد اندک هستیم، ولی با افراد دیـگری هـم همکاری‌ می‌ کنیم، مخصوصاً بـا شـورای جهانی کـلیساها. کـلیساهای دیـگر یک شورای جهانی در ژنو دارند. مـا رابـطه مکاتبه ای و همکاری مستمری با دفتر گفت وگوی بین ادیان شورای جهانی کـلیساها‌ داریـم‌ و پروژه های خاصی را با همدیگر دنبال مـی کنیم. در جلساتی که از مـا دعـوت به عمل می آید مـن و آقـای خالد هر‌ دو‌ شرکت می کنیم، به عنوان‌ مثال‌ هر دو از طرف سراسقف کانتربری دعـوت شـدیم تا در نشستِ گفت وگو بـین مـسیحیان و مـسلمانان شرکت کنیم، هـمچنین جـلساتی را با کلیساهای ارتدوکس‌ داشـته‌ ایـم. آقای خالد در‌ جلسه‌ ای در بحرین شرکت داشت که توسط مقامات محلی و پادشاه بحرین تشکیل شـده بـود. بنابراین گاهی اوقات هم که خـودمان بـرنامه ای نداریم بـا دیـگران هـمکاری می کنیم یا در‌ جـلساتی‌ که دیگران ترتیب می دهند شرکت می کنیم.

هفت آسمان: در این گفت وگوها معمولا چـه مـوضوعاتی مورد بررسی قرار می گیرند؟

۩ ما در دفـتری کـار مـی کـنیم کـه برای گفت‌ وگـوی‌ بـین ادیان‌ با تأکید بر داشتنِ ماهیتی دینی دایر شده است; بنابراین مشکلات سیاسی ای که مقامات واتـیکان بـا‌ آنـها روبرو هستند مشکلات ما نیست، چرا کـه مـا اغـلب، مـشکلات‌ و سـؤالات‌ اجـتماعی‌ را بررسی می کنیم; از قبیل همین موضوعاتی که هم اکنون در موردشان بحث کردیم ]اخلاق زیستی[‌; ‌‌آموزش‌ دینی در سطوح مختلف به ویژه در سطح عالی و دانشگاهی یکی از مضامینی‌ بوده‌ کـه‌ همواره مورد اهتمام ما بوده است; نشستی در باب نقش زن در جامعه مسیحی و اسلامی‌ داشتیم; جلسه ای هم در مورد حقوق کودکان داشتیم; در مورد کاربرد منابع‌ طبیعی و چگونگیِ استفاده از‌ این‌ منابع و تقسیم عادلانه مـنابع طـبیعی صحبت کرده ایم و نیز درباره این که چگونه به این منابع احترام بگذاریم; جلسه ای درباره فرهنگ گفت وگو داشته ایم، که چگونه آن را توسعه‌ دهیم; با دوستان ایرانی خود هـم جـلسه ای در مورد جوانان و دین داشته ایم. اولین جلسه ای که در ایران داشتیم در مورد مدرنیته و پاسخ

هفت آسمان » پاییز ۱۳۸۴ – شماره ۲۷ (صفحه ۱۷)


کلامی به مدرنیته بود، و این که‌ به‌ عنوان مسلمان و مـسیحی چـگونه باید از نظر اعتقادی، مدرنیته را ارزشـیابی کـنیم، یا به عنوان مسلمان و مسیحی چگونه باید با پلورالیزم دینی مواجه شویم، خود این مضامین می توانند مسائل‌ زیادی‌ را طرح کنند. ما با گـروهی دیـگر در حال بررسیِ ابعاد تـوسعه هـستیم، البته با اشاره ویژه به مسئله مهاجرت که یکی از مشکلات دنیای امروز است. خوب، چرا‌ انسان‌ ها مهاجرت می کنند؟ به خاطر این که در کشورشان پیشرفت کافی وجود ندارد. اگر مـا بـه عنوان افراد متدین بتوانیم کاری در جهت تحقق این پیشرفت بکنیم ممکن است‌ مهاجرت‌ کمتری‌ در جهان انجام شود، چرا‌ که‌ این‌ مهاجرت ها مشکلات بسیار جدی ای را ایجاد می کند. ما در گـفت وگـوهای خود خـیلی به ندرت مستقیماً به مضامین‌ کلامی‌ پرداخته‌ ایم. من فکر می کنم که هنوز مشکلاتی‌ بین‌ مـسلمانان و مسیحیان وجود دارد، اما این خود ما (مسلمانان و مسیحیان) نیستیم که آنـها را بـه وجـود می آوریم.

هفت‌ آسمان‌: به‌ صراحت می پرسم که برخی رویکرد مسیحیت به گفت وگو‌ را در تداوم هـمان ‌ ‌حـرکت های تبشیری می دانند، یعنی گویا فقط روش ها تغییر یافته است; نظر‌ شـما‌ در‌ ایـن خـصوص چیست؟

۩ من خودم به یک جمعیت میسیونری تعلق دارم، من‌ متعلق‌ به جمعیتی هستم که به آفـریقا مبلغ می فرستد. ما به این نتیجه رسیده ایم که‌ پیام‌ کتاب‌ مـقدس را به آفریقا ببریم، کـاری کـه از سال ۱۹۶۸ تاکنون انجام‌ داده‌ ایم‌ و هم اکنون نیز انجام می دهیم. جمعیت ما در الجزایر که یک کشور اسلامی‌ است‌ پایه‌ گذاری شده. آن چه ما به دست آورده ایم این است که گـرچه باید‌ مأموریت‌ تبلیغی خود را انجام دهیم، ولی باید به مسلمانان احترام بگذاریم; نباید صرفاً‌ به‌ آنجا‌ برویم و خودمان را تحمیل کنیم، بلکه باید خودمان را معرفی کنیم. البته من با‌ شما‌ موافقم که در جـهان، مـبلغان مسیحیِ خیلی متعصبی هم وجود دارند که برای‌ مردمی‌ که‌ با آنها گفت وگو می کنند احترامی قائل نیستند. این نوع معرفی پیام مسیح گاهی‌ پرخاشگرانه‌ است و گاهی برای نـشان دادن ضـعف ادیان دیگر و حمله به آنها است‌; یقیناً‌ شیوه‌ کلیسای کاتولیک این نیست. کلیسای کاتولیک مطمئناً رسالتی دارد و می خواهد پیام کتاب مقدس را‌ اشاعه‌ دهد‌. ما این رسالت را از حضرت عیسی فـرا گـرفته ایم و نمی توانیم‌ آن‌ را کنار بگذاریم، البته که ما می خواهیم پیام او را

هفت آسمان » پاییز ۱۳۸۴ – شماره ۲۷ (صفحه ۱۸)


ترویج کنیم و می خواهیم به‌ مردم‌ کمک کنیم تا او را بشناسند و دوستش بدارند و اگر حس کردند که‌ مـی‌ خـواهند پیـام او را بپذیرند بتوانند به‌ جمعیت‌ مـسیحیان‌ پیـوندند. امـا این پیام باید به مردم‌ پیشنهاد‌ شود نه تحمیل; البته ما باید بپذیریم که در گذشته همواره اینگونه نبوده‌ است‌، پدر آنیبال اهـل بـرزیل مـی‌ تواند‌ برای شما‌ بگوید‌ که‌ در کشورش چگونه عـده زیـادی را‌ از‌ آفریقا به عنوان برده به آنجا می آوردند و به محض رسیدن به‌ آنجا‌ آنها را غسل تعمید می دادند‌ و بـه زور آنـها را‌ مـسیحی‌ می کردند و هرگز از آنها‌ نمی‌ خواستند که خودشان بیایند و مـسیحی شوند. اما این رسم کلیسا نیست، این روش‌ عده‌ ای از مسیحیان بوده است‌. یکی‌ از‌ اسناد شورای ما‌ مخصوصاً‌ در مـورد هـمین مـسئله‌ است‌: «گفت وگو و بیانیه» یعنی اهمیت گفت وگو در کلیسا و همچنین ضـرورت اعـلام پیام حضرت‌ عیسی‌ و این که چه ارتباطی میان این‌ دو‌ وجود دارد؟ در‌ آن‌ سند‌ به طور کامل بـه‌ ایـن سـؤال پاسخ داده ایم. من فکر می کنم که این سند بسیار جالب اسـت‌. نـمی‌ دانـم چیزی درباره آن می دانید‌ یا‌ نه‌، ما‌ می‌ توانیم آن را‌ برای‌ شما بفرستیم، چون واقـعاً ارزش مـطالعه دارد و تـرجمه آن نیز به فارسی می تواند جالب باشد‌.

هفت‌ آسمان‌: برآورد شما از گفت وگوهای صـورت گـرفته‌ چیست؟ چه‌ راهکارهایی‌ را‌ برای‌ توفیق‌ بیشتر در گفت وگو مؤثر می دانید؟

۩ من فکر می کـنم اگـر بـخواهیم در گفت وگو پیشرفت داشته باشیم باید اعتماد و اطمینان متقابل وجود داشته باشد. اگر مـا‌ بـخواهیم یکدیگر را بهتر بشناسیم این موضوع را باید مهم بدانیم. ما همواره می کوشیم کـه ایـنگونه عـمل کنیم، اما در عین حال میزان موفقیت ما به مضمونی که بدان‌ می‌ پردازیم و به نـوع تـدبیر ما بستگی دارد; مثلا در این بحثی که در این روزها داشتیم، یعنی اخلاق زیـستی و مـشکلات بـیولوژیک، من و آقای خالد در این زمینه متخصص نیستیم‌، می‌ توانستیم مطالبی را بگوییم اما متخصص نیستیم، بـنابراین از مـتخصصان ایـن رشته خواستیم که به عنوان اعضای هیئتِ ما نظرات کاملا علمی خـود‌ را‌ در ایـن زمینه بیان کنند‌، البته‌ با دیدگاه دینی; فکر می کنم اکثر افرادی که هم اکنون در گـروه مـا هستند قبلا ارتباطی با مسلمانان نداشته اند و این مسئله تجربه‌ جدید‌ و سـودمندی بـرای کارهای آینده‌ آنها‌ نیز می باشد. بـنابراین مـن فـکر می کنم که ترکیبی از استمرار استفاده از مـتخصصان در بـحث های خاص مفید خواهد بود. ما واقعاً دیدگاه دینی را

هفت آسمان » پاییز ۱۳۸۴ – شماره ۲۷ (صفحه ۱۹)


ارج می نهیم‌ و به‌ مـسائل مـختلف از دید دینی نگاه می کـنیم، چـرا که گـفت وگـوی مـا یک مذاکره سیاسی نیست، ما مـذاکره نـمی کنیم، ما با هم مبادله می کنیم. ما تلاش نمی‌ کنیم‌ کـه لزومـاً‌ با هم به توافق برسیم; هـر جا که اتفاق نـظر داشـته باشیم خوشحال می شویم و پیـش مـی‌ رویم و به یکدیگر بیشتر اعتماد می کنیم.

هفت آسمان: این گفت‌ گوها‌ تـا‌ چـه اندازه در بهبود نگاه مسیحیان بـه مـسلمانان مـؤثر بوده است؟

۩ من در مـورد سـند شورایمان صحبت کردم‌: ‌‌ایـن‌ کـه کلیسا با دیده احترام به مسلمانان نگاه می کند; من گاهی اوقات‌ به‌ هـمکیشان‌ خـود می گویم که راه درست، همین اسـت; مـردم کشور مـن یـا مـردم امریکا یا‌ دیگران مـی گویند بعد از ۱۱ سپتامبر چطور؟ بعد از ۱۱ سپتامبر چه دیدی‌ باید نسبت به مسلمانان‌ داشته‌ باشیم؟ آیا به آنـها احـترام بگذاریم یا از آنها بترسیم؟ چیزی که مـا مـی بـینیم ایـن اسـت; بین کاتولیک هـا و هـمه مسیحیان و حتی بین کسانی که اصلا دین ندارند و از دین فاصله زیادی‌ دارند ترس و نگرانی را می بـینیم. ایـن تـرس اغلب از اسلام است و نه از مسلمانان و من فـکر مـی کـنم کـه بـخشی از وظـیفه ما و همچنین خود مسلمانان، مانند این کاری که‌ شما‌ انجام می دهید، بیان کردن و نشان دادن

هفت آسمان » پاییز ۱۳۸۴ – شماره ۲۷ (صفحه ۲۰)


این مطلب است که تنوع و تکثر زیادی در اسلام وجود دارد و این که اسـلام یک نگرش سخت و بسته ای نیست که در مقابل‌ شما‌ قرار گرفته، شما را می ترساند، بلکه نظرات بسیار متنوعی در اسلام وجود دارد و این که ما اسلام را هوادار تروریسم بدانیم کار درست و عادلانه ای نـیست. بـنابراین در‌ پاسخ‌ به سؤال شما می گویم که مواضع گذشته کمابیش هنوز باقی است، اما ما به تلاش های خود ادامه می دهیم و گفت وگو و روابطمان با کلیساهای محلی را پیـگیری‌ مـی‌ کنیم‌ و می کوشیم تا بین مسلمانان‌ و مسیحیان‌ جهان‌ از نو اطمینان و اعتماد را ایجاد کنیم.

اما در مورد آنچه شما گفتید که مسلمانان به ما بـدگمان هـستند و می گویند‌ شما‌ این‌ کـارها را انـجام می دهید تا دین ما‌ را‌ تغییر دهید ما همیشه باید بکوشیم که بر این شک غلبه کنیم، این شک می تواند وجود داشته بـاشد‌ و هـنگامی‌ که‌ مردم می خـواهند بـه کمک هم بروند این شک ایجاد‌ می شود; آنها به یکدیگر می گویند شما این کار را انجام می دهید تا ضعف مردم و دینشان‌ را‌ نشان‌ بدهید و آنها را مسیحی کنید و این درسـت نـیست. ما به واقع‌ این‌ کمک هایی را که در کشورهای مختلف انجام می دهیم به خاطر این است که ما‌ به‌ عنوان‌ مسیحی وظیفه خود می دانیم تا به کسانی که در رنـج هـستند‌ کمک‌ کـنیم‌. ما باید تلاش زیادی کنیم تا کاتولیک ها و دیگران را متقاعد کنیم که هدف‌ اصلیِ‌ این‌ گفت وگـوها و روابطی که ما ایجاد می کنیم ستایش و تحمید خداوند است.

شبکه بین المللی مطالعات ادیان

اینفورس (شبکه بین المللی مطالعات ادیان)،‌ بخشی از یک مجموعه فعالیت های فرهنگی است که توسط یک گروه جهادی مجازی انجام می شود. این گروه  بدون مرز، متشکل از اساتید، طلاب، دانشجویان و کلیه داوطلبان باایمان و دغدغه مندی است که علاقمند به فعالیت علمی جهادی در عرصه جنگ نرم هستند. شما هم می توانید یکی از اعضای این گروه باشید(اینجا کلیک کنید). فعالیت های سایت زیر نظر سید محمد رضا طباطبایی، مدرس ادیان و کارشناس صدا و سیماست. موضوعات سایت نیز در زمینه سیر مطالعاتی با رویکرد تقویت بنیه های اعتقادی و پاسخ به شبهات است.

0 0 رای ها
شما هم امتیاز بدهید..
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظر
بازخورد (Feedback) های اینلاین
View all comments
دکمه بازگشت به بالا
0
افکار شما را دوست دارم، لطفا نظر دهیدx
()
x