اعتبارسنجی روایات تفسیری با تأکید بر دیدگاه آیت الله‏ معرفت

در این نوشتار، شیوه حدیثی به عنوان یکی از شیوه‏های تحقیق در مطالعات قرآنی مورد توجه واقع شده و اعتبار روایات تفسیر مورد بررسی قرار گرفته است؛ نخست به سه شیوه فرعی در بررسی حدیثی یعنی تحقیق سندی، تحقیق محتوایی و بررسی جهت صدور، اشاره و در پی آن با طرح دیدگاه‏های مفسّران و صاحب‌نظرانی همچون علامه طباطبایی و آیت‌الله معرفت، نظر آیت الله معرفت که تحقیق محتوایی در احادیث تفسیری را مقدم بر تحقیق سندی و صدوری می‌داند، مورد قبول واقع شده است. چنین می‌نماید که از نظر مرحوم معرفت، روایات پیامبر بر اساس آیه ۴۴ سوره نحل و روایات اهل بیت بر اساس حدیث ثقلین در تفسیر دارای حجیت است و اعتبار روایات صحابه و تابعین در معانی لغوی و شأن نزول و نقل روایات پیامبر با شرایطی ‏پذیرفتنی است؛ وی، روایات تفسیری پس از تقسیم‌بندی به روایات خبر واحد، متواتر و احادیث محفوف به قراین، نوع دوم و سوم را دارای اعتبار می‌داند و در مورد روایات آحاد صحیح و موثق دیدگاه‏های مفسّران و صاحب‌نظران را ذکر می‏کند، و در نهایت آن را نوعی علم عادی به شمار می‏آورد که در تفسیر معتبر است، اما روایات آحاد غیرموثق در تفسیر را معتبر نمی‌داند مگر آنکه این قبیل روایات با قرینه همراه شود.

واژه‌های کلیدی: روایات تفسیری، اعتبارسنجی، تفسیر قرآن، شیوه‌های تفسیری آیت‌الله معرفت.
رضایی اصفهانی محمدعلی. اعتبارسنجی روایات تفسیری با تأکید بر دیدگاه آیت الله‏ معرفت. حدیث پژوهی. ۱۳۹۱; ۰ (۸) :۱۶۷-۱۸۶

URL: http://s-hadith.kashanu.ac.ir/article-۱-۱۰۰-fa.html